Exit Magazine

Maandelijks Brugs Cultuurblad

Maandelijks archief: september 2016

De Brugse cultuurtips (2)

jeroen-vanacker_ellen-de-meulemeester

 Bij de start van het nieuwe cultuurseizoen gaat EXit te rade bij de specialisten uit het (cultuur)vak. Zij zoeken voor u uit wat voor schoons u geenszins mag mislopen.Elk koos daarvoor drie voorstellingen uit hun eigen of andermans aanbod. Uitknippen en bijhouden, want dit is het beste wat u dit jaar op cultureel gebied kunt proeven.

Jeroen Van Acker: Directeur Concertgebouw    

1. W. E.R.F. Labelnight, 8/10, Concertgebouw

Ik heb ontzettend goeie herinneringen aan de labelnight die we tijdens het feest rond 10 jaar Concertgebouw organiseerden met partner De Werf. De opnames die W.E.R.F. uitbrengt zijn niet minder dan een kwalitatief overzicht van de Belgische jazz met projecten die internationaal hoog aangeschreven staan. De avond wordt één langgerekt feest met 10 concerten. Beginnen doen we met een nieuwe creatie in coproductie met het Concertgebouw: de Brugse trots Kris Defoort die zijn trio uitbreidt met onder meer Veronika Harcsa, een bijzonder getalenteerde Hongaarse vocaliste die teksten van Peter Verhelst zal vertolken.

  1. Marie Chouinard: Hieronymus Bosch: The Garden of Earthly Delights, 14/10, Stadsschouwburg

Musea Brugge, Cultuurcentrum Brugge en Concertgebouw Brugge zetten Hieronymus Bosch in de schijnwerpers met het festival Bosch in Brugge. Begin september presenteerde het Concertgebouw de première van een nieuwe opera en in oktober staat deze fascinerende dansvoorstelling op het programma van Marie Chouinard, een icoon uit Québec. De echo’s van de premièrereeks bereikten ons en doen het allerbeste vermoeden…

  1. B Major, nieuw muzikaal stadsfestival, 1-5/03, Diverse locaties

Met steun van de stad Brugge en door de samenwerking van heel wat professionele muziekactoren stampen we B Major uit de grond, een festival met concerten die in of voor Brugge zijn gecreëerd. In het Concertgebouw presenteren de twee orkesten Anima Eterna Brugge en Symfonieorkest Vlaanderen nieuw repertoire en gaan kunstenaars-van-hier Arne Deforce (cellist) en Brody Neuenschwander (kalligraaf) een confrontatie aan tussen klank en beeld tijdens een concertparcours. Ook de diverse collega’s presenteren spannende projecten die verder gaan dan het reguliere programma.

 

De Brugse cultuurtips (1)

pieter-de-wulf

Bij de start van het nieuwe cultuurseizoen gaat EXit te rade bij de specialisten uit het (cultuur)vak. Zij zoeken voor u uit wat voor schoons u geenszins mag mislopen.Elk koos daarvoor drie voorstellingen uit hun eigen of andermans aanbod. Uitknippen en bijhouden, want dit is het beste wat u dit jaar op cultureel gebied kunt proeven. Vandaag Pieter De Wulf van Comedyshows.

 

  1. Xander De Rijcke: Daverlo, 5.10.’16

Xander maakt een a-typische voorstellingen waarbij hij zijn mening geeft over het medialandschap. We mogen verwachten dat hij heel het BV wereldje op de korrel neemt, en dit in een voorstelling die slechts een zeer beperkte tijd in kleine zaaltjes zal te zien zijn!

  1. Nicholas Arnst: Stadsschouwburg; 6.04.’17

Goochelen is terug van eigenlijk nooit weggeweest! Leuk en verrassend, voor jong en oud intrigerend en gebracht door Vlaanderens bekendste naam: Nicholas. Maar het wordt meer dan goochelen, collega Luc Apers werd erbij betrokken om de regie te doen en alles in een fantastisch verhaal te verpakken. Nicholas is trouwens een halve Bruggeling, hij woonde tijdens z’n jeugd in de binnenstad.

  1. Wouter Deprez: CC De Dijk, 27.10.’16

Wouter Deprez trekt meermaals per jaar op pad met in z’n spoor een pak nieuw talent, zo’n voorstelling kreeg de naam ‘De avond van de luistervink’. Op zo’n avond speelde hij samen met Ruben Focketyn en het smaakte duidelijk naar meer, want er kwam zelfs een gans nieuwe show uit… Een muzikale vertelvoorstelling gebracht onder muzikale begeleiding door de meester-verteller die Wouter toch wel is!

 

 

Parazzar blijft paradijs voor liefhebbers hedendaagse geïmproviseerde muziek

A4

Ook bij de programmatie van het nieuwe concertseizoen in Parazzar blijft Joeri Hostens onwrikbaar zijn liefde voor hedendaagse improvisatie getrouw. Hoewel voor de organisator zelf vaak financieel een waagstuk – met dergelijke optredens verleid je niet bepaald de grote massa – zijn deze optredens niettemin een welgekomen aanbod, want de Soulbar in de Torhoutsesteenweg moet zowat de enige locatie in Brugge zijn waar liefhebbers van dit genre steevast aan hun muzikale trekken komen.

BONES Ziv Taubenfeld (basklarinet), Shay Hazan (contrabas) en Nir Sabag (drums) – mag op zondag 2 oktober de intussen vaste schare, voor wie sinds enkele jaren op zondagavonden wel degelijk plaats is in de herberg, opwarmen voor het eerste optreden van najaar 2016.

Deze 3 Israëlische muziekmakers kennen elkaar al het grootste deel van hun leven, maar startten pas in 2013 hun samenwerking als trio. Door deze lange vriendschap echter is een onderlinge verstandhouding gegroeid die een stevige muzikale band genereert waardoor zowel de groep als geheel als de individuele leden naar een hoger niveau worden getild. De muziek die hieruit ontspruit wordt op de website omschreven als “een combinatie van composities, improvisaties en dwalende gedachten, een vloeiende energie die de vorm kan aannemen van een melodie, primitieve ritme- en geluidspaden of elke andere spontane exploratie, maar telkens leidend naar het onbekende”. Begin dit jaar bracht BONES zijn debuut uit op het Engelse label Leo Records. (PJG)

Zondag 2 oktober om 20.00 uur in Parazzar – www.parazzar.be

 

 

 

Beste lezers

CORRECTIE EXIT 262: rechts bovenaan op de cover staat foutief SEPTEMBER ’16. Foutje. Onderaan wel correct: exit.be-oktober ’16. Jean Blaute (oktober) lijkt natuurlijk in geen lichtjaren op Chris Lomme (september) . Excuus en dit berichtje graag delen.

cover_redactioneel-262

Schepen Hilde Decleer over Kookeet 2016

schepen-hilde-decleer_ellen-de-meulemeester

 

‘Onze koks investeren hier zwaar in’

 Kookeet wordt eind september alweer de ontmoetingsplek voor wie zich op culinair vlak wil laten verwennen. Drie dagen lang serveren 32 topchefs gastronomische gerechten. Naast de 32 eetstanden is er op het Kookeetplein ook een champagnebar van Résidence Pierre en een verfijnde koffie- en wijnbar. In het Kookpaleis worden kookdemonstraties van de chefs en culinaire babbels gehouden. Noteer: het weekend van 24, 25 en 26 september en brand een kaars voor goed weer. Een gesprek met Schepen Hilde Decleer, de geestelijke ‘vader’ van Kookeet.

Hilde Decleer: ‘Ik ben inderdaad de ‘geestelijke vader’van dit project dat een lange voorgeschiedenis heeft. Ik ben op dat concrete idee gekomen tijdens mijn tweede legislatuur in 2010. De Brugse horeca vond dat wij te weinig deden voor hen en dat was een terechte opmerking. Ik was toen ook Schepen van Economie en ik wou onze toprestaurants meer uitstraling geven. Toen had je alleen een gidsje met alle adressen van de Brugse resto’s, maar het imago van de Brugse toprestaurants kwam daar onvoldoende uit. Ik was eerder gaan zien in Gent, Antwerpen en Leuven waar lokale initiatieven bestonden, maar ik werd niet meteen bekoord door de kwaliteit ervan.’

De topchefs

‘In 2009 kreeg ik bezoek van twee dames die een culinair event op Brugse bodem wilden realiseren. Ze hadden een mooi idee, maar de praktijk viel tegen en ze haakten af. Dat vond ik de buitenkans om zelf iets kwaliteitsvol, zoals ik het zelf voor ogen had, te organiseren. Toenmalig burgemeester Patrick Moenaert was akkoord om een budget te voorzien en daarmee gewapend ben ik naar de Brugse topchefs geweest. Hun deelname vond ik cruciaal voor het slagen. Geert Van Hecke, toen nog de enige Brugse driesterrenchef, Dominique Persoone van The Chocolate Line, en Patrick De Vos waren meteen gewonnen voor het idee en zijn tot op heden nog lid van de werkgroep. Nadien sloten het team van Brugge Plus en vooral Noël Steen aan voor de praktische organisatie. Noël die vroeger instond in Torhout voor Torhout-Werchter, kan onze dromen waarmaken in de uitwerking.’

Van Markt naar Station

‘De eerste editie vond plaats op de Markt. Het concept was duidelijk: alle Brugse topkoks op gelijke voet behandeld, eenzelfde stijl en hapjes tegen democratische prijzen en één gezamenlijke ruimte om de hapjes te degusteren. (Steden als Gent en Antwerpen gingen ons meteen kopiëren, maar zij ontberen natuurlijk onze gastronomische kwaliteit). De plek was uitstekend gekozen, maar met 60.000, en het tweede jaar zelfs 80.000 bezoekers, botsten we op een njet van politie en brandweer omwille van de veiligheid. ‘

‘Zo volgde de verhuis naar ‘t Zand, waarover de koks aanvankelijk niet enthousiast waren, maar het succes bleef maar groeien, en het groeit nog elk jaar. De koks investeren dan ook heel zwaar in dit project. Daarom houd ik elk jaar mijn hart vast voor een mogelijke regeneditie. Het laatste weekend van september is natuurlijk een laat tijdstip, maar tot nu toe hadden we mooi weer en de kalender laat geen ruimte voor een alternatief. We zijn naar de balkonrotonde uitgeweken omdat de Handelsgebuurtekring van ’t Zand eind september zijn rommelmarkt organiseert en niet wilde wijzigen van datum.’

Omzet

‘Kookeet is pure economie, draait op een omzet van 1 miljoen euro, en heeft een lang nawerkend effect. Het publiek leert er elk jaar nieuwe restaurants kennen. De bezoekers komen terug naar onze stad om de restaurants te bezoeken, maar komen dan ook shoppen, cultuur opsnuiven … Vorig jaar was een onwaarschijnlijke topeditie met drie driesterrenchefs op de affiche (LF. Geert Van Hecke, Peter Goossens en Gert De Mangeleer). Dit jaar is Jeroen Meus de gastchef, samen met 31 Brugse topkoks. Zij maken het succes uit, zij nemen grote risico’s. De Stad, dienst economie, geeft wel een subsidie, Brugge Plus zorgt voor de praktische uitwerking, maar de chefs betalen ook standgeld (450 euro) en 15 procent op hun totale omzet. Niet niks. Voorts doen zij vooraf grote inkopen en laten ze hun personeel een week op voorhand opdraven, zonder de zekerheid dat het weer meezit. Bij regenweer daalt de verkoop van de jetons spectaculair.’ (LF)aa

Nieuw

Champagne Résidence Pierre en Kookeet 2016 maakten per chef een uniek muselet. De volledige collectie muselets met foto’s van de Brugse chefs wordt in een unieke verpakking gepresenteerd en als collecters item te koop aangeboden.

In het Kookpaleis ontvangt Kookeetpresentatrice Sabine Goethals topchefs en culinaire gasten. Sabine, actrice en tv-gezicht, is de vaste Kookeetpresentatrice. Ze is erg geliefd bij heel wat top- en sterrenchefs en ging al vaak met hen aan de kook tijdens live presentaties op allerlei culinaire events. Deze keer combineert Sabine kookdemonstraties met interessante culinaire babbels over ‘food and drinks’.

Info: http://www.kookeet.be

 

 

De portables pakken uit met schitterende dubbelaar

de-portables

de portables

 

‘De natte droom van elke muzikant’

Geen twijfel mogelijk, met The Killing Horizon leverde de Brugs/Gentse groep de portables een keineige dubbelcd/elpee af die nu al hoog in menig eindejaarslijstje van beste cd’s zal eindigen. We springen zuinig met het woord ‘meesterwerkje’ om, maar deze keer laten we het niet in onze klavier steken voor wat misschien wel hun beste cd tot nu toe is.

 

Wat maakt deze dubbelaar van Ingwio D’Hespeel, Jürgen De Blonde, Hans Gruyaert en Bertrand Lafontaine dan zó uitmuntend? Onder meer een variatie aan muziekstijlen (niet enkel postrock), melodieuze songs waarin de spanning langzaam maar treffend wordt opgebouwd, een single Undercurrent die alleen al zeventien (!)  minuten duurt en geen seconde verveelt en dat alles in een fantastische vormgeving gegoten.

Wio: ‘Het is de natte droom van elke band om met een dubbelelpee uit te pakken. ‘The Killing Horizon’ is bewust geconcipieerd als een dubbelelpee met een A en B-kant. Voor ons zijn het eigenlijk vier kanten. De ideeën voor de nummers stammen nog uit sessies toen we het idee opvatten om een dubbelaar te maken waarbij elke portable de baas zou zijn van één zijde. Eventjes alle compromissen aan de kant schuiven. Dat oorspronkelijk idee hebben we echter nooit gerealiseerd.’

 EXit: Was het dan toch een moeilijk proces deze keer?

Wio: ‘Neen, totaal niet. We hadden niet een concreet doel voor ogen. We hadden dat materiaal nog liggen en hebben het samengevoegd. Wel dachten we: wie gaat dat ooit uitbrengen? Gelukkig zag het platenlabel 9000 Records, een dochterlabel van Consouling Records, het volledig zitten om met ons in zee te gaan.’

EXit: Jullie zijn twintig jaar bezig en de magie is er nog steeds.

Wio: ‘Die is nog steeds intact. Uiteraard rekenen we ook af met onze existentiële crisissen waarbij we ons afvragen waarmee we eigenlijk bezig zijn. Het is onmogelijk om onszelf heruit te vinden, daarom maken we gewoon nieuwe plannen. Dan komen er wel toffe dingen aan de oppervlakte drijven.’

EXit: Zo gelijkend en toch zo verschillend?

Wio: ‘Er zijn veel kruispunten, maar iedereen heeft zijn eigen dada’s. Op de een of andere manier slagen we er altijd in om dat perfect te doen samensmelten. Dat vormt het geheim én het geluid van de portables.’

EXit: Twintig jaar de portables, dat smeekt toch om een feestjeeeuu…!?

Wio: ‘Er is niet echt een masterplan – dat woord heeft trouwens nog nooit in het woordenboek van de portables gestaan – en dus ook niet om ons twintigjarig bestaan te vieren. We hebben al eens een aantal ideeën geopperd, maar wellicht opteren we om de viering na een kwarteeuw te houden. In plaats van een indexsprong, wordt het bij ons een birthdaysprong.’

EXit: Over een plan gesproken: jullie zetten nog altijd niets op papier voor jullie de studio intrekken?

Wio: ‘Yep, en voor onze dubbelaar was het zelfs nog een beetje extremer, want we hebben ter plaatse vooral veel geïmproviseerd. We zijn vooral blij dat ons ei gelegd is. Daardoor kunnen we weer gaan optreden. Als je geen plaat uit hebt, is het moeilijker om aan optredens te geraken. Blijkbaar is dat nu zo hoe de muziekwereld in elkaar zit. Vroeger moesten we selectief zijn, nu is het eerder zoeken.’

EXit: Wat haalt de bovenhand: podium of studio?

Wio: ‘Dat hangt af van portable tot portable, maar in principe doen we alles graag. Het creatieve proces is leuk, net als optreden waar dan ook, maar het mag niet afgezaagd worden. We blijven het fris houden, al is het maar voor onszelf.’

EXit: Wat hebben jullie met Erwin Schrödinger?

Wio: ‘Schrödinger was een natuurkundige die vooral bekend werd door ‘Schrödingers kat’, een gedachte-experiment uit de kwantummechanica die hij bedacht in 1935. Het gaat hier om een proef als verkenning van de gevolgen van het niet-determinisme van de kwantummechanica. Kort gezegd komt het hier op neer: een kat wordt in een stalen ruimte opgesloten en zolang die doos niet opengedaan wordt, weet je niet of die kat nu dood of levend is. Wij hebben dat toegepast op het nummer Schrödinger’s House dat we opnamen in een zonevreemd huis aan de Schelde in Antwerpen. Het huis en de straat bestonden officieel al jaren niet meer en de woning kon zelfs op elk moment worden afgebroken. Het huis bevond zich dus ook in een kwantumtoestand. Het is het meest poppy nummer van de plaat geworden. Momenteel werken we aan een clipje, misschien wordt deze song wel de volgende single.’

EXit: Ook achter jullie titel ‘The Killing Horizon’ gaat een wetenschappelijke theorie schuil?

Wio: We vonden dat die titel goed bekte, maar we wisten niet goed wat het exact betekende. We hebben raad gevraagd aan professor Karel van Acoleyen van de vakgroep Fysica en Sterrenkunde (UGent) om de precieze betekenis te verklaren. Het heeft te maken met relativiteitstheorie. Het hangt samen met die ‘plek’ waar ruimtetijd zodanig vervormd is dat tijd ruimte wordt en ruimte tijd. Enfin, moeilijk om het concreet voor te stellen, maar het klinkt alvast heel poëtisch. Wat meegenomen was: Karel bleek een toffe gast te zijn en heeft al enkele keren in ons ‘voorprogramma’ een lezing gegeven om de fysica achter onze plaat uit te leggen.’ (ADC)

Info: facebook/deportables

De rebellie van Sint-Pieters

lucas-vandenbussche

Lucas Vandenbussche

 

Van vrijdag 23 tot en met zondag 25 september houdt de mobiele cultuurzaal Belgiek halt in Sint-Pieters tijdens het feestweekend Republiek Belgiek. In deze intieme setting stelt verteller-theatermaker Lucas Vandenbussche RASP 2 voor, een humoristische theatermonoloog over de fictieve onafhankelijkheid van Sint-Pieters.

 Retour à Saint-Pierre, kortweg RASP, is het sociaal-artistieke project dat in 2014 het licht zag met als doel het gemeenschapsgevoel in Sint-Pieters nieuw leven in te blazen. Lucas Vandenbussche bracht in september dat jaar voor het eerst de theatermonoloog RASP waarin hij als revolutiestrijder Pieter Deldycke, de inwoners van Sint-Pieters aanzette tot opstand tegen de Brugse bezetter. Na het succes van deze voorstelling beslisten Vormingplus regio Brugge en buurtwerk Sint-Pieters, de initiatiefnemers van het project, om een vervolg te brengen.

Lucas Vandenbussche: ‘In aanloop naar RASP 2 hebben we het voorbije jaar enkele acties op poten gezet. Zo hebben we geprobeerd de wijken van Sint-Pieters met elkaar te doen verbroederen aan de hand van een kortwagenactie. Gewapend met een kruiwagen vol goederen, zoals appels en bananen, maar ook tandenborstels en wc-papier, deelden we de inhoud uit aan de inwoners van de ene wijk omdat ‘wij van de andere wijk’ dit op overschot hadden.’

‘Enkele maanden later onthulde kunstenaar Jan Verhaeghe een kruiwageninstallatie in de voortuin van De Dijk. De zes aan elkaar gelaste kruiwagens (gecreëerd door Peter Deblieck en Sylvie Crutelle) symboliseerden de verbondenheid tussen de wijken in Sint-Pieters.’

EXit: Voor RASP 2 hervat u uw rol als revolutieleider Pieter Deldycke. Wat mogen we ditmaal verwachten?

Vandenbussche: ‘Ondanks Deldyckes verwoede pogingen een revolutie op gang te trekken, is Sint-Pieters er tot op heden helaas niet in geslaagd om zich af te scheiden van Brugge. Dat maakt een mens al eens neerslachtig. Desalniettemin blijft Deldycke, in een bijwijlen vrij megalomaan betoog, pleiten voor het recht van Sint-Pieters als onafhankelijk dorp.’ (LDD)

Info: zaterdag 24 september om 19 uur en zondag 25 september om 11 uur aan de Sint-Pauluskerk in Sint-Pieters. Volledig programma op http://www.facebook.com/Buurtcentrumdedijk

Verdriet van Moeders

petra-vermote_kim-degraeve

Petra Vermote (foto Kim Degraeve)

 

Het Symfonieorkest Vlaanderen opent zijn concertseizoen op 23 september in het Concertgebouw met een voltreffer. Verdriet van Moeders is een creatie van componiste Petra Vermote, met een bepalende rol van actrice Chris Lomme. De inspiratie voor ‘Moeders’ rust bij de littekens van Wereldoorlog I en de figuur van de Duitse kunstenares Käthe Kolwitz. Zij verloor haar zoon in de loopgraven en evoceerde haar verdriet met twee treurende beelden op het kerkhof van Vladslo.

Petra Vermote en Chris Lomme kennen mekaar uit vervlogen artistieke tijden. Lomme is daarbij iemand die, naar eigen zeggen, ‘graag nieuwe uitdagingen zoekt’. Dat tekst en muziek in deze creatie samenvallen, vindt ze ‘zalig’. De figuur van Kolwitz wekte haar interesse, ook al was er weinig informatie over haar bekend. De beide dames vonden mekaar in de centrale boodschap; Kolwitz’ moederhart.

Petra Vermote: ‘Sommige kunstenaars maken kunst om de kunst, maar Kolwitz engageerde zich echt. Dat maakt haar zo groot.’

EXit: Loert het sentimentele niet om de hoek?

Vermote: ‘Ik ben allergisch voor sentimentaliteit, maar dat betekent niet dat mijn werk ‘hypermodern’ is. Mijn inspiratie is niet het moederleed, maar ik probeer mij te verplaatsen in de figuur van Kolwitz die haar zoon verloor en twee wereldoorlogen meemaakte.’

EXit: Is moederleed een apart soort verdriet?

Chris Lomme: ‘Daar ben ik van overtuigd. Een moeder die haar kind verliest, is een stuk van haar vel kwijt. Ik heb mijn man verloren, mijn moeder, mijn vader, maar je kind verliezen is het ergste wat een mens kan overkomen.’ (Hanne Pirlet/LF)

 

Info: Verdriet van Moeders op 23 september om 20 uur in het Concertgebouw. Tickets: 050 84 05 87

 

Laughing Bastards in 27Bflat

laughing-bastards

Ondanks hetgeen zijn naam aan gedachtenassociaties zou kunnen oproepen, is het trio Laughing Bastards geen zootje ongeregeld dat zich aan de meest excentrieke muzikale exploten te buiten gaat en zijn publiek tot het uiterste uitdaagt. Integendeel brengt dit driemanschap – een mix van een “oude” rot in de jazzbeoefening en twee heel wat jongere muzikanten met een even grote liefde voor dat genre – een vrij vlot in het gehoor liggend repertoire, bestaande uit eigen composities en (soms vrij verrassende) covers. Voor de bezetting lieten Michel Mast (saxofoon), Jan-Sebastiaan Degeyter (gitaar) en Nils Vermeulen (bas) zich inspireren door het indertijd zeer befaamde Jimmy Giuffre Trio.

Een recente kennismaking met deze groep in september tijdens ‘Jazz in het Park’ in Gent – voor dat concert in kwartetversie want aangevuld met drummer Casper Van De Velde – liet alvast een zeer aangename indruk en dito herinnering na. Laughing Bastards stelde er in hoofdzaak zijn nieuwe cd ‘Old Masterplans’ (Ham Records) voor en eerde er Giuffre door een suite bestaande uit 4 van diens composities (o.a. ‘Finger Snapper’ en ‘The Train And The River’) te spelen.

‘Old Masterplans’ mocht zich in de gespecialiseerde bladen met positieve reacties geëvalueerd weten: zo loofde Philippe De Cleen in DaMusic “het uitstekende en behoorlijk intense samenspel, waarin elke muzikant een gelijke inbreng heeft”, noemde hij dit “één van de best bewaarde jazzgeheimen van dit land” en verzekert hij dat die cd “slechts een alleraardigst visitekaartje is voor de live optredens.“ U kunt dat allemaal met eigen oren komen verifiëren tijdens het concert van het trio (zonder drummer dus) straks in Brugge. (PJG)

Donderdag 22 september om 20.30 uur in 27Bflatgratis

www.27bflat.be

 

 

20ste editie September Jazz: een jubileumviering waardig!

_s7b0777

Too Noisy FishPeter Vandenberghe (piano, composities), Kristof Roseeuw (contrabas), Teun Verbruggen (drums) – werd door programmator en gastheer Willy Schuyten aangekondigd als een van de meest tegendraadse Belgische jazzgroepen en bovendien niet vies van een flinke scheut humor. Beide aspecten uit deze introductie werden al van bij de openingsnummers ‘Bread? Shade! She? Me…’ en ‘Defenstration’ (“de kunst iets uit het raam te gooien”) perfect geïllustreerd: bizarre titels en stukken waarin een aardige melodie plots ontaardt in ogenschijnlijke chaos die net wanneer je aan het bekomen bent van die bruuske wending, alweer overgaat in bv. een aanstekelijk swingende passage. Deze drie heren scheppen een duivels genoegen in onverwachte ritmeveranderingen inlassen en de luisteraar op het verkeerd been zetten waardoor de voet die mee stampte ineens gênant uit de maat blijkt… Muziek die iets doet met en iets vergt van de toehoorder, is duidelijk het credo van dit drietal. Voor zijn concert serveerde het een fijne selectie uit de cd’s ‘Fight Eat Sleep’ en Fast Easy Sick’. Het publiek werd dus verwend met o.a. ‘In Dust We Trust’, met mooie solo van bassist Roseeuw; ‘Segmented’, een eigenzinnige interpretatie van Charlie Parkers ‘Segment’, en ‘PTMA’ (‘Pour Toi Mon Amour’) dat mooi en rustig begon – met alweer Roseeuw fraai de strijkstok hanterend – maar dan toch, zo typerend, naar een meer uptempo middenstuk evolueerde. Tijdens ‘Turkish Laundry’ toonde Teun Verbruggen, die al de hele tijd regelmatig met een brede grijns zat te drummen, zich helemaal losgeslagen. En bij afsluiter ‘Jazz Invaders’ herinnerde Vanderberge – na alle krachttoeren die hij aan het klavier reeds had geëtaleerd – er nog eens aan in welke mate “zot doen” een essentieel onderdeel is van het bijeen geschreven repertoire. Via de naast hem staande Apple werden piep- en bliep-klanken uit een game genaamd Space Invaders geïntegreerd in de compositie.

Terecht, maar toch niet voor de hand liggend applaus voor zo’n eerder gewaagde opener. Het bewijst dat programmator Schuyten risico’s durft te nemen en men kan na dit concert enkel hopen dat deze onderdompeling in de vijver van Too Noisy Fish aanleiding mag zijn om werk van dit naadloos op elkaar ingespeeld trio aan de cd-collectie toe te voegen.

Na de pauze werd eigenlijk schepen Mieke Hoste verwacht voor een woord namens het stadsbestuur, maar het was uiteindelijk Veerle Mans (De Werf) die het op zich nam de verwelkoming uit te spreken. Zij benadrukte meteen dat September Jazz in 2016 aan zijn 20ste editie toe was; een jaarlijks festival dat het resultaat is van een samenwerking tussen Stad Brugge, Handelsgebuurtekring Langestraat-Hoogstraat (“Rita van Den Elder”), De Ganzeveer (“Rita van de school”) en De Werf die zij allen dan ook dankte. Speciaal echter wou ze in the spotlight toch even Willy Schuyten zetten op wie men voor dit festival reeds al die tijd beroep heeft mogen doen en wiens passie voor jazz zo groot is dat geen vraag hem ooit te veel is. Terecht werd Willy met een stevig applaus gehonoreerd. Mans eindigde het intermezzo met een verwijzing naar de uitgebreide najaarsprogrammatie van De Werf en in het bijzonder naar de W.E.R.F.-Labelnight op 8 oktober met zomaar even 10 (uiteraard Belgische) groepen die voor dat label hebben opgenomen of nu een eerste cd uitbrengen.

Bij de introductie van de tweede act duidde presentator Schuyten dat Francesco Bearzatti Tinissima 4Tet bestaat uit 4 geëngageerde muzikanten. Na eerdere suites gewijd aan o.a. Tina Modotti en aan Malcolm X (beide indertijd ook in De Werf voorgesteld), heeft de groep nu een werk gecreëerd rond spilfiguur Woody Guthrie. Deze protestzanger werd tijdens en na de Grote Depressie geraakt door de opkomst van het fascisme, wat hem ertoe bracht de woorden “This Machine Kills Fascists” in zijn gitaar te kerven. Een statement zo krachtig dat Schuyten het in deze tijden, met o.a. de (reacties op de) vluchtelingencrisis, passend vond dit project te programmeren.

Na een korte introductie door saxofonist-klarinettist Francesco Bearzatti zelf, bracht de groep dat nieuwe werk integraal en in zo goed als dezelfde volgorde van de cd. Eén uitzondering: er werd gestart met ‘Dust Bowl’, waarin elk van de groepsleden – Bearzatti, Giovanni Falzone (trompet), Danilo Gallo (elektrische bas), Zeno De Rossi (drums) – geluiden produceerde alsof boven De Ganzeveer daadwerkelijk een zandstorm was opgestoken waardoor de inhoud van de zandbak op de speelplaats de hoofden van de aanwezigen striemde. Vervolgens werd de toehoorder meegenomen op een fantastisch boeiende muzikale reis met ‘Okemah’ – de geboorteplaats van Guthrie – als point de départ. Vanaf het derde stuk, ‘Long Train Running’ – in zuivere blues traditie gebracht èn met bijhorend gefluit van een locomotief – werd al duidelijk wat Schuyten ondergetekende vooraf had bezworen: “Besef dat de muziek pas tot volle bloei komt op een podium en voor een publiek”. Met Falzone zeer stevig uithalend op trompet kreeg het concert een potig en verschroeiend karakter en toen Bearzatti zijn solo op klarinet bracht leidde dit tot een eerste manifestatie van audience participation in de vorm van ritmisch handgeklap. Tijdens ‘Hobo Rag’ vuurden trompettist en saxofonist elkaar met aanmoedigingskreten aan toen elk van hen soleerde, iets wat ze trouwens het hele verdere optreden geregeld zouden doen. ‘NY’ ontstond uit een donkere solo van bassist Gallo. Falzone speelde tijdens de solo van Bearzatti “luchtgitaar” op zijn trompet (!); Bearzatti dan weer zette zich tijdens het solomoment van Falzone aan de piano (maar of en wàt hij speelde, heb ik niet kunnen uitmaken). ‘Witch Hunt’ zag zowel de saxofonist als de trompetspeler sneller dan zijn schaduw musiceren – voor mijn geestesoog dook een beeld van Parker en Gillespie op – en ook drummer De Rossi ging tijdens dit stuk krachtig tekeer. Een formidabele ritmesectie, deze Gallo en De Rossi, weze in de verf gezet, want omdat Bearzatti en Falzone zich zo op de voorgrond en dus in de kijker werken, zou dit schandelijk over het hoofd kunnen worden gezien. Met ‘When U Left’ werd even gas teruggenomen en kreeg het publiek dus de gelegenheid een wijle op adem te komen. Deze compositie begon met en doofde aan het eind uit met gevoelige solo’s van Falzone. Slotnummer ‘One For Sacco And Vanzetti’ startte als een Oosters-aandoende melodie maar vervelde vervolgens door de afwisselende zangpartijen van Bearzatti en Falzone tot een bluesy en ontroerende klaagzang.

Staande ovatie van een deel van het publiek voor dit Francesco Bearzatti Tinissima 4Tet, waarvan die zaterdag overigens zowel De Rossi als Bearzatti jarig was zoals de saxofonist met de toehoorders deelde. Afsluiter werd uiteindelijk ‘This Land Is Your Land’, de enige eigen Guthrie-compositie van de avond (en op de cd) en zowat de “grootste hit” en meest gekende song van deze protestzanger en chroniqueur van zijn tijd. Het publiek ging gretig in op de vraag tot tekstloze, lees “lalala”-meezang en deze tweede publieksinbreng werd helemaal een feest toen het duo Bearzatti-Falzone van het podium afdaalde en tussen de stoelenrijen kwam spelen. De song kreeg een puur Dixieland-jasje aangemeten en in ware New Orleans processiestijl marcheerden de muzikanten ten slotte terug naar hun verhoog. Francesco Bearzatti Tinissima 4Tet – om een al te voor de hand liggend citaat, voor deze gelegenheid in een andere werkwoordsvorm, te citeren – venit, vidit, vicit! Wie reeds vooraf kennis had genomen van de muziek op ‘This Machine Kills Fascists’ zal zonder twijfel bijzonder aangenaam verrast zijn geweest, want uiteindelijk is de conclusie bij het beluisteren van de cd dat die vrij mak klinkt in vergelijking met de kracht die van de live-uitvoering uitgaat. Omgekeerd zou wie zich de cd op basis van dit concert aanschaft wel eens teleurgesteld kunnen geraken tijdens het beluisteren van de versies zoals ze op de schijf zijn geregistreerd.

Wegens even achteraan rond een tafel gezeten dat vorige optreden evaluerend, heb ik door het gepraat alom niet kunnen horen in welke bewoordingen Willy Schuyten het trio van Raf D Backer aankondigde. Feit is dat de pianist en zijn podiumgenoten – Cédric Raymond (contrabas) en Dré Pallemaerts (drums) – vanaf de eerste noten die ze uit hun respectieve instrumenten toverden, zorgden voor een sfeer waarin men zich vol welbehagen kon koesteren. Het trio begeleidde de aanwezige muziekliefhebbers moeiteloos de intussen late avond in, waarbij Pallemaerts de hele set lang schijnbaar moeiteloos bewees wat een virtuoze slagwerker hij door zijn nimmer aflatende inventiviteit ontegensprekelijk is en zich aan de absolute top van het Belgische jazzfirmament een vaste en onbedreigde stek heeft veroverd. Maar ook Raf D Backer is een (nog te onbekende) meester der pianotoetsen, die dingen van heel grote klasse demonstreerde, evenwel zonder ooit aanstellerig over te komen. Bassist Raymond zorgde onderwijl voor een stevige basis die zijn genoten het nodige houvast gaf dat onontbeerlijk is voor deze stijl(en) van muziek. De bandleider en zijn bassist zijn in onze contreien helaas nog weinig bekend, maar de naam van dit trio zal na die – voor velen eerste – kennismaking zonder twijfel een plaats in het geheugen krijgen. Helaas was van enig verbaal contact met het toch zeer welwillende publiek geen ogenblik sprake. Bij mij rees de vraag of D Backer in de (verkeerde) veronderstelling verkeert dat men in Brugge geen Frans begrijpt. Of anderzijds een hekel heeft aan spreken voor een groep mensen. Maar dat zelfs een voorstelling van de muzikanten ontbrak, lijkt mij vooral in dit geval een zeer gemiste kans. Zelf (nog) niet voldoende vertrouwd met het werk van deze toetsenman, kan ik in deze impressie derhalve geen enkele gebrachte titel met naam vermelden.

Niettemin luidt de conclusie dat dit een zeer mooi optreden werd, door menigeen zeker fel gesmaakt, maar dat naar mijn aanvoelen toch niet de volle aandacht en waardering heeft gekregen waar het gewis recht op had. Op de vraag achteraf aan Willy Schuyten of de keuze van Raf D Backer als afsluiter de juiste was, na dat spetterend en nu al memorabel concert van Francesco Bearzatti Tinissima 4Tet, bleef de programmator bij zijn gevolgde opbouw zweren. “Je kunt het publiek na zo’n verschroeiende set als die van de 4 Italianen niet naar huis sturen”, luidde zijn argumentering, “je moet wat afbouwen, de mensen de kans geven van een degelijke hoogte te landen”. Welke voorkeur men ook aanhangt: als de ongeschreven opdracht voor Raf D Backer was om de festivalgangers goedgeluimd en with a satisfied mind (al dan niet rechtstreeks) huiswaarts te laten keren, dan heeft naar mijn mening het trio dat met verve voor mekaar gebracht.

De 20ste editie van September Jazz bleek opgesierd met een programmatie een jubileumviering absoluut waardig: geen teleurstellingen, geen mindere optredens en volop ontdekkingen. Kortom: laat komen, die 21ste editie! (Paul Godderis)