Exit Magazine

geïnspireerd op Georges Perec (‘je me souviens’)

ik herinner mij

een walvis

gevangen in zijn sprong

ik herinner mij

zwanen wier eieren gestolen worden

en hoe onbewogen die zwanen erbij blijven

of lag het aan mij en zag ik niet hoe erg het hen bewoog

ik herinner mij

grasmachines bij mooi weer

alsof er een rechtstreeks verband is

en grasmachines aansluiten op de zon

ik herinner mij

een hemel die blauw afbladdert

en in plastic zakjes ligt verpakt

aan de ingang van een kerk

ik herinner mij

mensen die verdwalen

maar bij navraag slenteren

slenteren: traag en zonder doel wandelen

ik herinner mij

het verlangen naar meer woorden zonder doel

____

Hoe herinnert u zich de voorbije zomer van 2018 in Brugge?

Schrijf het aan Tania Verhelst, Brugs stadsdichter. Zij verzamelt uw herinneringen als postzegels.

tania.verhelst@telenet.be

 Vier Bruggelingen, twee duo’s, twee cd’s. Aan de ene kant van het spectrum vinden we Amaryllis Dieltiens en Bart Naessens met sprankelende barokaria’s. Grokking van cellist Arne Deforce en pianist Johan Huys is dan weer het resultaat van een spontane improvisatiesessie.

Grokking, Improvisations, Arne Deforce en Johan Huys

In 1961 introduceerde de Amerikaanse sciencefictionauteur Robert Heinlein in zijn boek Stranger in a Strange Land het begrip ‘grokking’, ‘grokken’ in het Nederlands. Wanneer een Marsbewoner het concept ‘God’ probeert te vatten, kan hij er zich enkel iets bij voorstellen als ‘iemand die grokt’. ‘Grokken’ betekent dan zoveel als ‘houden van’, ‘één zijn met’ of nog: ‘intuïtief, empathisch ten volle begrijpen’.

De titel van het album van cellist Arne Deforce en musicoloog-pianist Johan Huys kon niet treffender gekozen zijn. De drie tracks – Grok 1 tot en met 3 – zijn immers drie lang uitgesponnen improvisaties. Intuïtie en een groot inlevingsvermogen zijn precies wat je nodig hebt bij improvisaties: zonder een partituur voor je neus draait alles rond het aanvoelen van de ander en zijn spel, voelen waar hij met zijn muzikale lijn naartoe gaat en daar op inspelen. Als de chemie tussen muzikanten ontbreekt, kan improvisatie dodelijk saai en een ongeleid projectiel zijn. Maar is die chemie er wel, dan is improvisatie misschien wel het mooiste wat er is – voor muzikant én luisteraar.

En chemie is er te over op Grokking, Improvisations. Soms is het wat zoeken vooraleer de twee muzikanten elkaar vinden – dat is onvermijdelijk deel van het spel der improvisatie – maar Huys en Deforce creëren in elk van de tracks sámen een fascinerende klankenwereld, soms bijna buitenaards bevreemdend en zelfs bedreigend, dan weer intiem zalvend met een zweem van een melodie. Hamerende ritmes en notenclusters wisselen af met haarfijne glissando’s en flageoletten, die de ijle boventonen hoorbaar maken. Wordt de roman van Heinlein ooit verfilmd, dan is het alvast niet ver zoeken naar een geschikte soundtrack.

Dolorosa Partenza, Capriola di Gioia

Capriola di Gioia bestaat uit Amaryllis Dieltiens en Bart Naessens, partners in muziek én in het leven. Het tweetal legt zich toe op muzikale kleinoden uit de 17e en 18e eeuw. In 2017 bestond het barokensemble precies tien jaar, de uitgelezen aanleiding voor een mooie cd: Dolorosa Partenza.

Dieltiens is sopraan, Naessens organist en klavecinist. Op Dolorosa Partenza vervult Naessens beide rollen: hij is aan het werk op het claviorganum, een hoogst bijzonder instrument dat klavecimbel en (een klein) orgel in één is. De claviorganist kan dus simultaan orgel én klavecimbel spelen.

Op het album vinden we bekende namen als Alessandro Scarlatti en Antonio Caldara, maar ook mindere goden als Giovanni Felice Sances en Francesco Antonio Mamiliano Pistocchi. Die laatste is de componist van het werk waaraan het album zijn naam heeft ontleend. De intrieste cantate Dolorosa Partenza is een juweeltje van een barokke stijl waarbij expressiviteit en tekstdeclamatie centraal staan. Het is sprekende muziek, vol emotie, affecten en theatraliteit – zo typisch voor de stile moderno, in contrast met de verheven polyfonie die eraan vooraf ging. Tekst kwam centraal te staan. Een zuivere articulatie is dus een must. Dieltiens kwijt zich niet alleen voortreffelijk van die taak, maar brengt de tekst en muziek net als Naessens met bijzonder veel inleving en zeggingskracht. (ALEXANDER JOCQUE)

EXit wenst zijn talrijke lezers een boeiend cultuurjaar toe. Keuze te over, zoals te lezen valt in de nieuwe EXit (januari), met daarin de nieuwjaarsbrief van Lieve Moeremans (directeur Brugge Plus), het bizarre interview met dichteres Delphine Lecompte, De Fragmenten van Maarten Goethals, de Brugse muziekscène over muziek in deze stad, jongeren die het Gruuthusepaleis inkleuren, en talloos veel meer.

Ook nieuw: EXit lees je voortaan ook online: http://exit.gemeentemagazine.be/

EXit wenst zijn lezers een gezond en gelukkig 2019 met tal van boeiende ervaringen. Zoals de eerste EXit van het nieuwe jaar, met onder meer de nieuwjaarsbrief van Lieve Moeremans (directeur Brugge Plus), het bizarre universum van dichteres Delphine Lecompte, de Brugse muziekscène over hun stad, en talloos meer. En niet te vergeten: maak een kans op de exclusieve cultuurkalender met de 12 Marec-covers uit een jaargang EXit…

Nieuw ook: EXit online. Ga naar http://gemeentemagazine.be/

foto: Bert Van Ppucke

Seven Oaks, een relatief nieuwe Brugse band, kon in 2017 voor het eerst ‘scoren’. Het trio rond Berth Van Poucke (zang), Nicolas Delfosse (gitaar) en Bart Parmentier (bas) won de prijs voor ‘strafste band’ tijdens de eerste editie van de Brugotta Awards. Dat die prijs in de juiste handen terechtkwam, zullen ze op vrijdag 21 december nog eens bewijzen tijdens een Unplugged-concert in zaal Daverlo (Assebroek). In het voorjaar van 2019 volgt dan hun eerste EP.

Berth Van Poucke: ‘Nicolas had in 2014 op zijn Facebookpagina een post geschreven over zijn project ‘Nicolas & Friends’ waarbij hij een aantal van zijn gitaarschetsen aan zijn muzikale vrienden schenkt. Ik heb toen een visje gegooid en ik kreeg prompt een negentigtal van die schetsen voorgeschoteld. Daaruit heb ik er acht gekozen om een song van te maken. In de Bear Cave Studio van Philippe Lefief hebben we voortgewerkt aan die ideeën en hebben we elkaar ook beter leren kennen. Daar is onze vriendschap voelbaar geworden dankzij de interpretatie die ik gaf aan zijn muziek. Het klikte. Een week later is Bart erbij gekomen.’

EXit: Mogen we de muziek van Seven Oaks algemeen omschrijven als ‘droompop’? Of is dat te kort door de bocht?

Berth: ‘Dat is misschien iets te kort door de bocht. Mijn teksten voor Seven Oaks snijden vaak en herbergen veelal een diepere bodem die niet zo dromerig is. Mijn melodieën en stemtimbre zijn dan misschien wel eerder aan de dromerige kant.’

EXit: Jij schrijft de songs voor Seven Oaks. Hoe pak je dat aan?

Berth: ‘Zoals veel songwriters: starten vanuit een compositie met akkoorden. Daar zet ik zelf enkele zanglijnen op, nog geen tekst. De beste stukken haal ik eruit en dan knip en plak ik tot ik een geheel heb en dan ga ik op zoek naar een goede tekst. Met deze goede basis kunnen we dan verder de song afwerken. Het is dus een chronologisch proces. Nicolas komt af met een idee, Bart en ik geven daar een interpretatie aan. Het is een puzzel die we samen maken.’

EXit: Jij bent vooral bekend als beeldend kunstenaar. Had je al zang- en podiumervaring? Of is dit allemaal nieuw voor je?

Berth: ‘Op het vlak van creativiteit is dit geen nieuw terrein voor mij omdat ik ook in mijn muziek op zoek ga naar een gevoel. Dat doe ik dus ook in mijn beeldend werk. Als ik met ijzer werk, geeft dat een heel ander gevoel dan dat ik in steen of met hout zou werken. Ik werk met de middelen die ik heb. Als ik een compositie van Nicolas krijg, dan ga ik aan de slag met dat materiaal.’

EXit: Jullie zitten in de afwerkingsfase van een eerste EP die volgend jaar half februari zou moeten verschijnen?

Berth: ‘Op onze Facebookpagina en op Soundcloud kun je al enkele demoversies horen. De afgewerkte songs zullen uiteraard nog anders klinken. Voor de opname van onze EP werkten we samen met producer Pieterjan Seynaeve die ook nog eens zijn stempel heeft gedrukt op de songs.’

EXit: Jullie hebben ook een crowdfundingscampagne opgestart?

Berth: ‘De tijden zijn veranderd: platenfirma’s werken helemaal anders dan vroeger. Beginnende bands hebben het moeilijker om zich kenbaar te maken. Het kost allemaal veel geld om een EP uit te brengen. We hebben wel wat steun nodig. We ‘schooien niet’, want de mensen die ons steunen krijgen waar voor hun geld, tot zelfs een klein etsje in de cd-hoes.’

EXit: Op het concert van 21 december in Daverlo krijgen jullie versterking van Nicolas Vlaeminck (gitaar/soundscapes) en Jan De Smet (drums/percussie).

Berth: ‘Een goede aanwinst voor Seven Oaks, want deze sympathieke en creatieve mensen bijten zich vast in onze muziek. De bijzondere sfeer tijdens onze repetities lijkt mij een goede graadmeter voor de komende concerten. Ook wij zien uit naar 21 december!’ (ADC)

http://www.sevenoaks.band

 Een buitenbeentje in het assortiment boeken van uitgeverij Zorro is de publicatie ‘Voeding en de gevende kracht van de mens’. Geen hoofdrol voor Brugge deze keer, want hier staat de voedingsleer centraal. Heinz Grill is de auteur van het van oorsprong Duitstalige boek. Peter Vandermeersch, kok en docent van de vegetarische kookschool De Zonnekeuken (Assebroek), stond samen met een vijftal mensen in voor een Nederlandstalige vertaling.Heinz Grill werpt met zijn werk een volledig nieuw licht op onze relatie tot voeding en levensmiddelen. Hij belicht in dit boek zowel de voeding alsook de mens vanuit een ruimer gezichtspunt. ‘Het is niet zo eenvoudig om vandaag nog je weg te vinden in de vele informatiestromen over voeding, de talloze diëten en de vele voedingsleren. Veelal word je ook geconfronteerd met tegenstrijdige informatie waardoor meestal al snel de vraag komt van wat je uiteindelijk nog kan of mag eten. Dit boek wil aan deze vele informatie niet nog eens een boek toevoegen, maar vooral ons inzicht in voeding wezenlijk verruimen’, zegt Peter Vandermeersch.

De voedingsmiddelen en hun beschrijving worden niet gecatalogeerd onder ‘nieuwe voedingsleer’ of onderverdeeld in ‘gezond of ongezond’. Vandermeersch: ‘De beschrijving  van de voeding is niet gebonden aan een of andere richting. Ze wordt vooral bekeken vanuit een ziels-geestelijk perspectief. Zo beschrijft de auteur vakkundig de werking van een voedingsmiddel en hij beschrijft deze werking zowel op fysiek vlak, op

energetisch vlak of het vlak van de levenskrachten, alsook op vlak van het bewustzijn.’

Koken met liefde

Naast de keuze van de voedingsmiddelen besteedt het boek ook veel aandacht aan de manier waarop of hoe we iets bereiden. ‘Het gaat hier dus niet enkel om wat we bereiden, maar vooral met welk bewustzijn we iets bereiden’, stelt de kok en docent van De Zonnekeuken. ‘Daarmee opent Grill een geheel nieuw gebied dat de bewustzijnsontwikkeling praktisch en concreet integreert in het vakgebied van de keuken en de voeding. Zo kunnen we dan mettertijd ook het koken vanuit een heldere en klare gedachtenvoorstelling in zijn werking leren onderscheiden in vergelijking met het koken vanuit de buik of het koken op gevoel of het intuïtieve koken. De veelgehoorde uitspraak ‘koken met liefde’, die iets zegt over de manier waarop iets bereid wordt, zou hier gezien kunnen worden als een vormgevende en kunstzinnige bewustzijnsactiviteit die we als mens ontwikkelen en toevoegen aan de voedingsmiddelen die komen uit de natuur.’ (ADC)

http://www.zorrobooks.be

 De bekende Brugse dokter Clarysse, een autoriteit op het gebied van (borst)kankerbestrijding, heeft zijn intense periode als arts samengevat in een 210 pagina’s tellend boek. ‘Ongecensureerd’ benadrukt de auteur, want hij wil blijkbaar nog eens zijn woelig verhaal bekend maken. Een boek (in eigen beheer) dat de waarheid niet schuwt.

Dr. Albert Clarysse (°1936, Izegem) herbeleeft zijn jeugdjaren tijdens de oorlog en de strenge opvoeding in de lagere school en het college in Izegem. Pas aan de universiteit vond hij zijn gading. Expo 58 overtuigde hem dat hij zich moest specialiseren in de Verenigde Staten. Hij bracht het er tot Assistant Professor of Medical Oncology aan de University of Utah in Salt Lake City. Omdat zijn specialiteit praktisch onbestaande was in België, besliste de 37-jarige canceroloog in 1974 naar België terug te keren. Het AZ St.-Jan in Brugge werd zijn eindbestemming.

Borstkankerkliniek

Zijn Amerikaanse opvattingen botsten algauw met die van de directie. Zeer geliefd en geapprecieerd door zijn patiënten, werd hij la bête noire in het AZ. Canceroloog Clarysse zag veel ruimte voor verbetering in de aanpak van kankerpatiënten. Hij maakte dit duidelijk in woord en schrift. Dit werd hem niet in dank afgenomen door de Orde der Geneesheren. Samen met enkele collega’s organiseerde hij een borstkankerkliniek, die tot de best gekende van het land hoorde.
Op 70 jaar op pensioen, begon een tweede leven, al even druk als het eerste. Ondertussen, tweeëntachtig geworden blikt hij terug op een boeiende carrière. (LF)

Dr. Albert Clarysse, Ongecensureerd, 210 blz, 20 euro. Verkrijgbaar bij de auteur (Augustijnenrei 3, Brugge)

Foto Michiel Hendryckx

 Dit jaar organiseerde Cultuurcentrum Brugge voor de zevende keer de fotowedstrijd Fotonale Brugge. Het Cultuurcentrum daagde alle fotografen uit om rond het thema ‘Landschap’ te werken. De jury selecteerde uit de vele inzendingen de meest originele, spraakmakende en tot de verbeelding sprekende foto’s. Matthias Desmet (stadsfotograaf Stad Brugge), Erik Derycke (redacteur Focus-magazine), Jimmy Kets, Glenn Vanderbeke (beroepsfotograaf) en Wouter Van Springel maakten dit jaar deel uit van de jury.De fotokeuze van dit professionele gezelschap zal vanaf donderdag 20 december te zien zijn in een tentoonstelling in de Brugotta Hal Burg (‘t Brugse Vrije). Op die dag vindt ook de prijsuitreiking plaats. Deelnemers aan de fotowedstrijd vernemen of ze op die dag met hun creatieve interpretatie van het thema een geldprijs van 250, 500 of 750 euro mee naar huis mogen nemen. De tentoonstelling is dagelijks open van 10 tot 17 uur en loopt tot 13 januari 2019. Let wel: gesloten op 25 en 26 december 2018 en op 1 en 2 januari 2019.

http://www.ccbrugge.be 

 Vlaamse uitgevers onthulden een tijdje terug hoe moeilijk hun vak loopt met bijna 80 procent van hun uitgaven die amper een winstcijfer halen en 20 procent die de meubels moet redden. Nochtans is het aanbod manuscripten schrikbarend hoog, evenals het aantal afwijzingen. Blijft over: het boek in eigen beheer. De Brugse Mathilde Van Deynse deed het met ‘Schokkend blauw’, een nogal rauw verhaal over mislukken, ingebed in de nasleep van mei ’68.

 EXit: Een boek in eigen beheer: een ondankbare taak?

Mathilde Van Deynse: ‘Uitgevers willen bij een debuutroman vaak meteen commercieel succes boeken. Een populaire uitgeverij vond dat te veel filosofische passages in het verhaal door de gemiddelde Belg niet gesmaakt konden worden. Dan is uitgeven in eigen beheer een comfortabele oplossing, in die zin dat je het boek kunt afleveren dat je voor ogen had, en niet al te veel compromissen hoeft te maken.’

EXit: Hoe autobio is dit nogal dramatische verhaal?

Mathilde: ‘Elke roman bevat autobiografische elementen en in ‘Schokkend blauw’ vind je die vooral terug in de setting, niet in het eigenlijke verhaal. De vogelcontext is een gegeven uit mijn jeugd, dat die voor een stuk inkleurde. De vogelwereld van mijn vader bracht ons in contact met de natuur, maar die werd binnen de kooien van de veranda geciviliseerd. Tot op zekere hoogte brachten vogeltentoonstellingen en -kampioenschappen reliëf in het eentonige leven van een doorsneegezin, anderzijds kregen de kostbare vogels naar ons gevoel te veel aandacht. Een deel van onze vrije tijd moesten we bijvoorbeeld besteden aan het pletten van eigeel, en dit vervolgens vermengen met krachtvoer. We kweekten kanaries die de Eerste Prijs zouden winnen. Dit alles bracht ons evenwel een levenshouding bij van ‘doorzetten tot je je doel bereikt’.’

EXit: Mei ’68 en de nasleep krijgen hier een belangrijke rol toebedeeld, inclusief muziek en dans.

Mathilde: ‘Er komt inderdaad behoorlijk wat muziek voor in het verhaal, maar ook dans speelt een belangrijke rol omdat het een intense vorm van communicatie is. Al meer dan tien jaar dans ik Argentijnse tango en dat is een passie die nooit overgaat.’

‘Het dramatische verhaal geeft de lezer inkijk in de geschiedenis door te focussen op een eenvoudig Vlaams gezin, dat de omwentelingen van een tijdsgewricht aan de lijve meemaakt. Naar aanleiding van 50 jaar mei ‘68 werd teruggekeken naar wat de maatschappelijke betekenis van die woelige periode was. Was het de teloorgang van ‘autoriteit’ die in veel instellingen van zijn voetstuk werd gehaald? Was het de seksuele revolutie die het leven van vooral vrouwen veranderde, en in zijn kielzog ook van het gezin? Begon toen al het einde van het eeuwenoude patriarchaat? Of zorgden sociale partijen en bewegingen voor nieuwe zingeving zoals kunst en cultuur voor het brede publiek? Die vragen spelen een rol in het verhaal.’

EXit: Is dit een boek met een boodschap en een vervolg?

Mathilde: ‘Ik wil vooral laten zien dat dit kantelpunt in de geschiedenis niet zonder slag of stoot verliep, dat het zijn tol eiste van de gewone sterveling. Gedreven door de nieuwe mogelijkheden sloeg die al eens een andere richting in wat tot een crisis kon leiden, tot een drama als de neuzen niet in dezelfde richting wezen. Lezers hebben mij nu al gevraagd of er een vervolg op Schokkend blauw komt. Ik sluit dat niet uit, een open einde laat immers veel aan de verbeelding over.’ (LF)