Exit Magazine

Een onwaarschijnlijke buitenkans: zo noemen de verantwoordelijken van de Brugse Stadsbibliotheek en Musea Brugge de recente aankoop van een vel uit het beroemde handschrift van Gruuthuse. Het zeer waardevolle document beleefde een odyssee van 500 jaar vooraleer thuis te komen in Brugge. Kwaliteit mag iets kosten: aankoopprijs 35.000 euro.

Musea Brugge en de Openbare Bibliotheek hebben dus samen een vel aangekocht afkomstig uit de voormalige bibliotheek van Lodewijk van Gruuthuse. Ze trokken daarvoor naar het Londense Bloomsbury en kochten er op een veiling een zogenaamd folio (of vel) uit een handschrift over het leven van de Heilige Catharina van Siena, dat hier ooit (in 1475) werd gemaakt. Door deze aankoop is men nu honderd procent zeker dat dit vel uit de bibliotheek van Lodewijk van Gruuthuse komt. Drie jaar geleden kocht Brugge al een manuscript dat toebehoorde aan Gruuthuse, ‘Pénitence’. Ook dit vel zal om de drie jaar getoond worden in de permanente opstelling in het Gruuthusemuseum.

Mystieke bruiloft met Christus

Het woordje buitenkans is hier op zijn plaats. Er doen zich maar zelden kansen voor om werk uit de befaamde Gruuthusebibliotheek aan te kopen. Na Lodewijks overlijden in 1492 kwam het grootste deel ervan in handen van de Franse koning Lodewijk XII. 120 van de 200 handschriften zitten vandaag nog steeds bewaard in de Nationale bibliotheek van Frankrijk. Ook het handschrift waaruit dit vel komt, bevindt zich in die collectie. Het Gruuthusevel is nu voor een eerste periode te zien in het museum in zaal 4. Bovendien is op de versozijde van het folio een zogenaamd halfbladminiatuur getoond dat één van de meest spraakmakende passages uit het leven van de Catherina verbeeldt: haar mystieke bruiloft met Christus. (LF) 

_____

http://www.museabrugge.be

Brugge voor Napoleon, een stad onder Frans bewind (1794-1814)

‘Nooit eerder verscheen een zo omvattende studie’

Een bijna alles omvattend naslagwerk over de Franse tijd in Brugge bestond nog niet, maar sinds kort ligt een boeiend exemplaar over die periode in de boekhandel op de lezer te wachten. Dit huzarenwerk is er nu met dank aan twee Brugse historici en een leerkracht. Zij verenigden twintig specialisten die elk één thema uit de Franse periode bewerkten en samenbrachten in een zeer leesbaar totaalbeeld. De cover van dit lijvige boek focust op Brugge en op Napoleon, en dat is twee keer raak bij wie geboeid wordt door onze lokale geschiedenis.

Over Napoleon en zijn bewind bestaat een karrevracht boeken die geen aspect van ’s mans turbulente leven over het hoofd zien. Succesauteurs als Johan Op De Beeck en Bart Van Loo effenden met hun biografieën de weg voor andere onderzoekers. Dit boek schetst echter vooral een portret van de realisaties waarvoor Napoleon tekende en die de Brugse geschiedenis ingrijpend heeft veranderd en getekend. Napoleons invloed op het brede publiek tonen en andere onderzoekers stimuleren: dat was de doelstelling die drie Bruggelingen voor ogen hadden om uiteindelijk ‘het onmogelijke’ te realiseren. Stadsarchivaris Jan Anseeuw, Henk Anseeuw en classicus Bert Gevaertbrachten hun expertise samen en selecteerden twintig specialisten uit Brugge en omstreken en vroegen hen om elk vanuit hun discipline over de Franse tijd in Brugge te schrijven. Het totaalbeeld, nooit eenvoudig met zoveel verschillende auteurs, is een boeiend leesbaar boek geworden over één van de meest turbulente periodes uit onze lokale geschiedenis.

De kleine korporaal

Dit jaar is het precies tweehonderd jaar geleden dat Napoleon op een godvergeten eiland, vol met ratten in het midden van de Atlantische Oceaan, stierf. Wie dacht dat zijn rol daarmee was uitgespeeld vergist zich, want zijn invloed geldt tot op vandaag. Brugge ontsnapte evenmin aan ‘de kleine korporaal’ (hoewel, 1 m 70), want hij kwam hier twee keer poolshoogte nemen: één keer als consul, één keer als keizer. Onze contreien lagen toen onder een loodzware Franse deken, want zijn drastische hervormingspolitiek greep diep in en veroorzaakte veel onvrede bij de bevolking.

In dit boek staan de auteurs vooral stil bij de aanwezigheid van de Franse bezetter in Brugge met de focus op de periode 1794 en 1814. Nooit eerder, zeggen de auteurs, verscheen een zo omvattende studie over de Franse tijd in Brugge. Deze periode kwam wel geregeld aan bod in de gespecialiseerde tijdschriften, maar nooit eerder in één naslagwerk voor een breed publiek. De auteurs verzamelden alzo een grote schat aan kennis die leidde tot een uniek resultaat. Daarbij kwam heel wat nieuwe informatie naar boven, hoewel andere auteurs bestaand onderzoek bewerkten tot leesbare gehelen. De auteurs noemen hun werk een unieke microstudie van het Franse bewind in één stad, en zelfs als een typevoorbeeld voor alle steden onder Frans bestuur.

Daardoor ook is dit boek een lijvige knoert van meer dan 600 bladzijden geworden met bovendien een uitgebreid notenapparaat. Bijna elk bestuurlijk aspect uit die periode wordt uitvoerig beschreven: administratie en bestuur, het militaire leven, de levensbeschouwing, de cultuur en het recht op ontspanning en plezier. Napoleonkenner Johan Op De Beeck, die een uitvoerige inleiding schreef, noemt het ‘onvoorstelbaar’ wat Napoleon tijdens zijn bewind allemaal heeft gerealiseerd. Dat verleidt hem tot de conclusie dat ‘Napoleon weliswaar zijn laatste veldslag verloor (Waterloo), maar dat zijn ideeëngoed in elk geval de wereld heeft veroverd’.

Een aparte vermelding verdient de striptekenaar Ken Broeders voor zijn prachtige, soms paginagrote, reeks portretten van figuren uit de Napoleontische tijd. (LF)

_____

Brugge voor Napoleon, Een stad onder Frans bewind 1794-1814, uitgeverij. Sterck en Devreese, redactie Henk en Jan Anseeuw en Bert Gevaert

De beruchte fichebak van koerscommentator Michel Wuyts krijgt een aanvulling voor het brede publiek. Geert Vandenbon stelde een nieuwe scheurkalender 2022 samen met allerlei grappige en leerrijke wielerdata. Straks het ideale geschenk onder die naaldenboom.

Om in wielertermen te beginnen: Geert Vandenbon is geen amateur, maar veeleer een prof met een jarenlange staat van verdienste. Hij werkte meer dan twintig jaar voor de Ronde van Vlaanderen en organiseerde tussen 1998 en 2009 het startgebeuren van de Ronde op de Brugse Markt. Daarnaast is hij medestichter van het Centrum RVV in Oudenaarde en schreef en publiceerde diverse wielerboeken, vaak met Vlaanderens Mooiste als rode draad. Als muzikant tref je Vandenbon al eens op een podium aan met eigen (wieler-)liedjes, alleen of samen met wielercommentator Michel Wuyts. Of om honderduit te vertellen over de Ronde, samen met Paris-Roubaix de mooiste wedstrijd van het jaar.

Net als vorig jaar stelde hij een nieuwe koerskalender voor 2022 samen. Een dagelijkse scheurkalender met verhalen en wielerweetjes, pittige quotes, grappige cijfers en opmerkelijke records. Met verjaardagen en sterfdata van honderden renners, én met de wieleragenda 2022. Op de ene kant van de bladzijde staan de datum, de themadag, het verhaal van de dag, eventueel een quote, een verjaardag en een sterfdag. Op de andere kant lees je het cijfer van de dag (van 1 tot 365), een extra weetje of quote en de koers van morgen. Niet alleen geschikt voor Michel en José, maar vooral voor iedereen die elke dag zijn honger naar de koers wil stillen. (ADC)

______

De Koerskalender 2022 kost 14,99 euro, www.lannoo.be

Als alles volgens het werkplan verlopen is, dan heeft de Brugse binnenstad in oktober drie nieuwe muurschilderijen ‘cadeau’ gekregen. JamzJamezon, Sammy Slabbinck en ROA creëerden werk in respectievelijk de Sint-Clarastraat, op de hoek van de Carmersstraat en Rijkepijndersstraat en op de hoek van de Korte Raamstraat en Bidderstraat.  De drie nieuwe werken beelden de geschiedenis van Brugge op een eigentijdse manier uit.

Met het streetartproject Legendz, onder curatorschap van JamzJamezon, worden oude Brugse legendes en verhalen op een hedendaagse manier belicht. Op drie plaatsen in de binnenstad zijn de Brugse murals van het streetartproject al een vertrouwd beeld: het portret van Maria van Bourgondië in de Hauwerstraat van JamzJamezon, de houtsculptuur aan de Speelmansrei van Strook en de Dans der Zotten op de hoek van de Westmeers en ’t Zand van Stan Slabbinck. De drie bestaande murals worden nu aangevuld met drie nieuwe muurschilderijen 

JamzJamezon brengt in de Sint-Clarastraat ter hoogte van huisnummer 44 de figuur Sint-Clara in een hedendaagse vorm. Al zeven eeuwen heet deze straat – die naar het klooster van de Clarissen leidde – de Sint-Clarastraat. Clara betekent brenger van licht in de duisternis en die hoopgevende boodschap van licht herken je ook in de muurschildering.

Iets verderop op de hoek van de Carmersstraat en de Rijkepijndersstraat, koos Sammy Slabbinck met Guido Gezelle voor een Brugse historische, literaire figuur als inspiratiebron. Het Guido Gezellemuseum ligt dan ook vlakbij, en iets verderop ligt het Engels klooster waar de dichter op zijn sterfbed de woorden sprak: ‘en ‘k hoorde de veugels zo geerne schufelen.’ Het zijn woorden die je terugvindt aan het poortgebouw van het klooster.

De vogels die hij zal afbeelden bij een vrouwenfiguur verwijzen naar die woorden, maar ook naar de vele soorten vogels die vaak prominent aanwezig waren in Gezelles gedichten. De afgebeelde vrouwenfiguur is dan weer een verwijzing naar Elisabeth Zorghe, weldoenster uit de 17e eeuw die dertien godshuisjes liet bouwen voor ongehuwde vrouwen en weduwen. Bij haar krijgen de vogels symbolisch onderdak.

Kunstenaar ROA, bekend om zijn grote en gedetailleerde muurschilderijen van dieren, maakte een mural op de hoek van de Korte Raamstraat en de Bidderstraat. Hij koos voor een zwaan die zich naar de vorm en eigenheid van de gevel plooit. Dit typeert het werk van ROA als streetartist: hij kiest zowel de diersoorten als hun houding in het kader van de context. (RD)

Het lijkt wel een eeuwigheid geleden ( o corona!), maar op zaterdag 27 november kan er nog eens ouderwets gefuifd worden in het Schuttershof (Boogschutterslaan 41 in Sint-Kruis). Daar vindt de ‘Foute Editie Golden Years’ plaats. EXit schenkt vijf vrijkaarten weg.

‘Golden Years Fuif is een van de meest geliefde fuiven van Brugge en omstreken’, zegt organisator Kurt Deklerck. ‘Twee ervaren – dj’s Medley en Kurt – creëren de sfeer van een steengoede fuif uit de  
jaren 1960, 1970, 1980 en 1990. Na anderhalf jaar coronacrisis gaan de deze dj’s eens foute muziek draaien. Zonder problemen waan je je terug in deze heerlijke tijd vol mooie en keigoede muziek.’

De toegangsprijs bedraagt in voorverkoop 12 euro en aan de deur 15 euro, maar wij bieden de EXit-lezers (en fuifbeesten) vijf vrijkaarten aan. Mailen hiervoor kan (met vermelding ‘EXit) naar goldenyearsbrugge@telenet.be.

Iedereen is welkom vanaf 18 jaar. Enkel toegang met Covid Safe Ticket, PCR-test of een herstelcertificaat. En je al of niet gewonnen ticket. (ADC)

____

www.goldenyearsbrugge.be en facebook.com/goldenyearsfuif

The re-comeback van Kama & Seele

‘The Return of the Comeback’: je zal maar een voorstelling hebben met die titel tot er een coronacrisis uitbreekt… Kamagurka en zijn eeuwige spitsbroeder Herr Seele werkten enkele jaren geleden al deze absurdistische voorstelling uit voor de Antwerpse Arenschouwburg, nu komt het duo op woensdag 3 november naar de Brugse Stadsschouwburg.

Het wordt een zeer blij weerzien, want het is al zestien jaar geleden dat Kamagurka en Herr Seele nog echt samen op de bühne stonden met wat ze zelf ‘sfeervol bullshitten’ noemen. Al meer dan veertig jaar zijn ze onafscheidelijk (Cowboy Henk!), al bewandelen ze al die tijd ook hun eigen creatieve pad op radio, televisie en in gedrukte media. Samen creëerden ze het legendarische televisieprogramma LAVA en het is die geest die ook in hun theatershow ‘The Return of the Comeback’ terug te vinden zal zijn. Dat betekent: geestige en zeer absurde sketches, verkleedpartijen en doldwaze, onvoorspelbare en onnavolgbare vertellingen en grappen. Zij blijven na al die jaren de absolute meesters in het genre.

Wie meer van Kamagurka wil zien, kan terecht in het Bezoekerscentrum Wesfront in Nieuwpoort. Daar loopt nog tot 1 mei 2022 de originele tentoonstelling ‘Kamafront’ met 65 nieuwe werken en reportages gebaseerd op 65 verrassende ontmoetingen/reflecties op zijn kindertijd in Nieuwpoort. (ADC)

____

www.ccbrugge.be en www.visit-nieuwpoort.be

foto Johan Jacobs