Exit Magazine

Berichten uit de zadenbank

Nog tot 28 augustus is het Concertgebouw de locatie voor een
boeiende tentoonstelling van de Zwitserse activist Mario Del
Curto. Hij reisde gedurende tien jaar rond de wereld om de
relatie tussen mens en plant te onderzoeken.
Fotogewijs nodigt Mario Del Curto ons uit om na te denken over de
toekomst. Zo legde hij het bedreigde appelbos van Kazachstan vast op de
gevoelige plaat, maar ook stadstuinen en begraafplaatsen in verschillende
wereldsteden, het excentrieke park van de monsters van Bomarzo en de
zadenbank in het Vavilov-instituut in Sint-Petersburg. Met zijn sterke en
symbolische beelden toont hij de tuin in al zijn vormen: voedend,
wetenschappelijk, sierlijk, artistiek en politiek.

EXit: De vraag klinkt steeds luider: zijn we niet te laat?

Mario Del Curto: ‘Niet alles is verloren. Met de ontwikkeling van het
huidige milieubewustzijn begint een nieuwe aanpak wortels te krijgen in
de stad. Het belang van een grote(re) plantendiversiteit begint te dagen,
en de verdwijning ervan op grote schaal wordt opgemerkt. Op persoonlijk
niveau zijn burgers zich nu bewust van – en steeds meer betrokken bij –
de aanleg van groente- en bloementuinen. Een nieuwe generatie
stadsplanners heeft deze bewustwording geïntegreerd in het uittekenen
van een stad en stedelijke woningbouw. Aan de voet van grotere bomen
in parken en straten groeien steeds meer eetbare of wilde planten.’
EXit: In onze (rijkere) steden staat de mens niet altijd meer op
de eerste plaats.
Del Curto: ‘Juist, in de rijkere steden verlangt men van de omgeving
niet langer dat ze eerder de mens dient dan de natuur. Er ontwikkelt zich
een nieuwe filosofie, met een toekomstbeeld waarin de groei van levende
wezens voorrang krijgt op kapitalistische vooruitgang. Dat doorgedreven
kapitalisme genereert immers niet enkel sociale instabiliteit maar
bewerkstelligt ook de snelle vernietiging van ecosystemen.’
Deze fotograaf strijdt ook met andere wapens
Mario del Curto’s scherpe blik brengt hem ertoe de tuinen te observeren
die door de mens zijn uitgevonden. Zoals het verlies aan biodiversiteit,
veranderingen in het milieu en zich in het bijzonder in vraag te stellen
over het probleem van het behoud van het zaaderfgoed in zadenbanken
zoals die van Svalbardin in Noord-Noorwegen.zaadbanken zoalq
aadbanken zoals die van Svalbardin in Noord-Noorwegen.’

Del Curto: ‘Toen ik over een Noors depot hoorde, vroeg ik me af
waarom het werd gesponsord door grote bedrijven. Zouden we er zoveel
om geven om ons graan te behouden zonder onmiddellijke dreiging of
economisch belang? Dit was het uitgangspunt voor veel lezingen en ik
wilde aan dit werk een politieke dimensie geven. De tuin is kennis en
kennis is altijd macht; hoe komt deze dominantie tot uiting door middel
van planten?’ Dit werk bracht mij ertoe om het boek ‘The Seeds of The
World’ te publiceren.’ (LF)

http://www.concertgebouw.be

300 mode- en reclamefoto’s van topfotograaf van 10 juni tot 25 september in Knokke-Heist

‘Legacy’: een unieke fototentoonstelling van Helmut Newton

Helmut Newton maakte van mode- en reclamefotografie een bezielde kunst. Deze zomer is het Ravelingengebouw in Knokke-Heist het decor voor zijn unieke expo: meer dan 300 iconische foto’s uit zijn legendarische oeuvre. Soms provocatief, vaak glamoureus, altijd krachtig. De expo ‘Legacy’ opent op vrijdag 10 juni en loopt tot 25 september.

De Helmut Newton Foundation – die sinds zijn dood in 2004 zijn oeuvre beheert – startte in 2020 de wereldtour van een overzichtstentoonstelling, 100 jaar na zijn geboorte. Na Berlijn strandt deze retrospectieve fotocollectie nu in Knokke-Heist, in het Ravelingengebouw, de enige tussenstop in de Benelux.

Helmut Newton, een pionier in fotografie

Het verhaal van Helmut Newton (1920 – 2004) bestrijkt vijf decennia fotografie van een pionier in de 20e eeuw. Als jongeman leert hij de stiel bij Yva, een gerenommeerde modefotografe in Berlijn. Tijdens de Tweede Wereldoorlog ontvlucht hij zijn thuisstad. Na omzwervingen via Italië en Singapore belandt hij in Australië, waar hij een kleine fotostudio start.

Modemagazines Vogue en Elle merken hem op en zo belandt hij in het Parijs van de sixties en seventies. Al vroeg in zijn carrière vindt hij creatieve ontwerpers en uitgevers die geloven in zijn apart perspectief. Zijn foto’s in populaire modeboekjes focussen niet alleen op de kledij, maar geven ook intrigerende associaties mee. Zijn kunde en kunst bereiken via deze magazines een miljoenenpubliek.

Het mondaine Monte Carlo wordt zijn tweede uitvalsbasis in de jaren 1980. Hij reist van daaruit de wereld rond voor shoots rond beroemde acteurs, modellen en merken zoals Chanel, Thierry Mugler, Yves Saint Laurent en Swarovski. Hij wordt zo vanaf de jaren 1990 – de zeventig voorbij – een van de eerste modefotografen wiens artistieke talent te zien is in galerijen, musea en fotoboeken.

Dubbele laag in elke shoot

In 2020 zou Helmut Newton 100 jaar zijn geworden. Dankzij de Helmut Newton Foundation startte zijn grootste retrospectieve tentoonstelling toen aan een wereldreis. Knokke-Heist is na Berlijn de tweede stop van de foto-expo Legacy, de enige kans in de Benelux, met meer dan 300 iconische foto’s uit zijn enorme oeuvre. Er zit een dubbele laag in elke shoot. Soms ga je die zoeken in het surrealisme, soms in de film, soms in zijn visie op de vrouwelijke kracht. Hij wilde liefst de studio uit, naar publieke plekken. Om daar te spelen met de grens tussen naturel en enscenering.

Als Newton in een foto vrouwelijkheid of glamour verbeeldt, daagt hij je uit, doet hij je nadenken, verrast hij je. Geen enkel beeld is gratuit: oordeel niet te snel over de naaktfoto’s met je bril van vandaag. Vrouwen waren zijn leermeester, zijn sparring partner, zijn muze. Subtiele details doen je uitzoomen. Legacy is een wandeling doorheen de tijd, langsheen de positie en kracht van vrouwen en media.

De foto’s van Helmut Newton passen niet in één hokje: tussen elegantie en voyeurisme, tussen conventies en taboes, tussen banaal en scherp. Newton duwt tegen grenzen, gaat erover, draait zich om. Een niét te missen expo, in het architecturale decor van het nieuwe Ravelingengebouw in Knokke-Heist.

Beeldtaal brengt mensen samen

Het creatieve management achter de initiatieven van EXPO/SURE komt van Kaat Celis. Na haar opleiding fotografie bouwde ze meer dan 20 jaar ervaring op in producties die fotografie tot bij de mensen brengen. Want dat is haar missie. Eerder was Kaat Celis al hoofd fotoredactie, organisator, jurylid en curator bij DPG Media (Het Laatste Nieuws, Goedele magazine, De Morgen), AntwerpPhoto Festival, World Press Photo, Bozar, Red Star Line Museum, MAS, Toneelhuis, C-Mine …

Samen met Dimitri Heirbaut vormt ze het statief onder EXPO/SURE. Hij is de financiële en zakelijke expert van het duo, met een passie voor hedendaagse fotografie. Voor deze fototentoonstelling Legacy van Helmut Newton werkt EXPO/SURE samen met de Helmut Newton Foundation en de gemeente Knokke-Heist.

‘Beeldtaal helpt om belangrijke verhalen te vertellen, om mensen samen te brengen. Daarom  maken we het werk van grote fotografen toegankelijk in boeiende tentoonstellingen op bijzondere locaties’, zegt Kaat Celis. ‘Helmut Newton vertelt verhalen van vijf decennia, zeker die van vrouwen. Zijn foto’s vol Hollywood-glamour zijn nooit oppervlakkig. Hoe hij – opgeleid en geïnspireerd door vrouwen – hen verbeeldt, zijn blik en perspectief, dat maakt deze expo echt interessant en relevant vandaag.’ (RD)

Happening in Astridpark voor 150-jarige Willemsfonds (5/6)

‘Camping Willems’ verenigt mensen rond taal en literatuur

Feest, want het (Brugse) Willemsfonds bestaat 150 jaar! Anderhalve eeuw oud is deze socio-culturele vereniging dus, maar anno 2022 nog springlevend. Getuige daarvan het feestelijk evenement ‘Camping Willems’ op zondag 5 juni in het Koningin Astridpark waar jong en minder jong activiteiten rond taal en literatuur kunnen beleven. ‘Bedoeling is om het oudste cultuurfonds van Vlaanderen nog zichtbaarder te maken en een prominente plaats te geven in het socio-cultureel verenigingsleven’, zeggen voorzitster Katrien Dotselaere en Camping Willems-coördinator Lieve De Cuyper.

Het Willemsfonds, met een vrijzinnig en liberaal gedachtegoed, werd opgericht in 1851 in Gent en is vernoemd naar Jan-Frans Willems, een voorvechter van taalrechten voor de Vlamingen. De ontvoogding van Vlaanderen diende te gebeuren door de vernederlandsing van het secundair onderwijs, maar ook door het gebruik van het Nederlands in strafzaken.

EXit: Op welk vlak heeft het Willemsfonds Brugge in die anderhalve eeuw zijn stempel kunnen drukken?

Katrien Dotselaere: ‘In 1872 was Julius Sabbe de drijvende kracht achter de oprichting van een Willemsfondsafdeling in Brugge. Hij was leraar Nederlands aan het Atheneum in Brugge. Omwille van zijn connecties en journalistiek werk, heeft hij een enorme invloed op het Brugs beleid gehad en werkte hij mee aan de heropleving van Brugge op cultureel en economisch vlak. Hij heeft jarenlang mee geijverd om een haven te bouwen en dit werd een feit in 1907. Ter nagedachtenis van deze markante figuur, wordt elk jaar de Julius Sabbepenning uitgereikt aan de meest verdienstelijke leerling Nederlands van het 6e jaar van het Atheneum in Brugge. Nog een invloedrijke Willemsfondser was Ernest Schepens, voorzitter van 1984-1996. Hij ijverde voor het behoud van het Brugs patrimonium en richtte de actiegroep SOS Leefbaar Brugge op.’

Lieve De Cuyper: ‘Willemsfonds Brugge ijverde recent actief voor het bouwen van een nieuw vrijzinnig huis en is op vandaag een van de leidinggevende verenigingen in De Brug Centrum voor het Vrije Denken. Ook hebben wij ons ingezet voor het behoud van de Speelmanskapel met het collectief Vrijplaats B1, als cultureel huis.’

EXit: Welke activiteiten neemt het Brugse Willemsfonds doorgaans voor zijn rekening?

Katrien: ‘Het Willemsfonds Brugge houdt de vinger aan de pols en is er steeds snel bij om een nieuw of pas gerestaureerd of minder gekend gebouw in Brugge te bezoeken met gids. Ook interessante tijdelijke tentoonstellingen of evenementen staan steevast op het programma. Zelf bieden we de mogelijkheid aan jonge en minder gekende, maar getalenteerde kunstenaars om tentoon te stellen en jonge muzikanten krijgen een podium. We organiseren stadsbezoeken in binnen- en buitenland, bedrijfsbezoeken, gegidste wandelingen, poëzieavonden en wedstrijden voor jongeren in samenwerking met Brugse scholen. We bieden zeer uiteenlopende lezingen aan met gekende sprekers.

Jaarlijks organiseren we een concert voor vriendschap en verdraagzaamheid met het Brugs Symfonisch orkest Artis Dulcedo.’

EXit: Op zondag 5 juni staat er met ‘Camping Willems’ een grote happening gepland in het Astridpark. Wat biedt het programma?

Lieve: ‘Rond een oldtimer caravan creëren we een gezellige ontmoetingsplaats in het groen waar mensen activiteiten rond taal en literatuur kunnen beleven. Het programma loopt van 10.30 uur tot 20.00 uur, met een dictee-wedstrijd, picknick, poppentheater, Sam Louwyck in gesprek met Lara Taveirne en twee begeleide literaire wandelingen met vertrek en einde in het park. Er is doorlopend animatie voor jong en oud met een groot scrabblespel, een (voor)leeshoek voor kinderen en gezelschapsspelen. We zetten (strand)stoelen en tafeltjes en bieden dranken en ijsjes aan. We schenken onder meer het Willemsfondsbier en Willemsfondsgin-tonic.’

EXit: Tot slot polsen we graag al eens naar de toekomst van het Willemsfonds. Wat zit er in de pijplijn?

Katrien: ‘We zijn ervan overtuigd dat geregeld samenwerken met andere Willemsfondsafdelingen of andere instanties bijdraagt tot kwalitatieve activiteiten. Vandaag is het cultuuraanbod zo immens groot dat we creatief en inventief moeten zijn om het verschil te maken en om mensen te triggeren. Het is immers de bedoeling om het oudste cultuurfonds van Vlaanderen nog zichtbaarder te maken en een prominente plaats te geven in het socio-cultureel verenigingsleven.

Zo ziet ons feestelijk jaar er verder uit: Lezingen met Bart Somers, Patrick Loobuyck en Yvan Vanden Berghe, de uitreiking van de Sabbepenning, optreden wereldmuziek Osama Abdulrasol & Jahida Wehbe (op 30/9 in CC De Dijk), bezoeken aan de expo’s Otobong NKANGA i.s.m. Liberale Vrouwen en Hugo van der Goes, de begraafplaats Campo Santo en het industriemuseum Gent en aan Familistère van Godin in Guise-N-Fr.’ (ADC)

____

www.willemsfonds.be/brugge