‘Zo’n boek is een enorme berg die je moet beklimmen’
Het ruikt wellicht een beetje naar hoera, maar Kristien Dieltiens is met ‘Carlota, de vrouw die rozen at’ aan haar honderdste boek toe. Overwegend kinder- en jeugdliteratuur, maar ook drie romans voor volwassenen. Het Mexicaanse ‘Carlota’ staat voor Charlotte, de aanvankelijk uitbundige dochter van Leopold I die een tijdje samen met haar man Maximiliaan Keizer en Keizerin van Mexico waren, een koningsverhaal met een tragische afloop. Hij geëxecuteerd, zij een beetje gek verklaard. Het boek vertelt het allemaal.
In 1997 bezocht ik Kristien voor de eerste keer naar aanleiding van haar debuut, het sprookje ‘De Gouden Bal’.Ze gaf toen nog les in de Brugse Steinerschool en woonde (nu nog steeds) in een opgeknapt boerderijtje te midden van de Beernemse weiden. Haar schrijfdrift kende al die tijd geen grenzen. Haar thema’s zijn heel uiteenlopend, maar als er een rode draad doorgeen haar werk te bespeuren valt, is het die van het engagement en de liefde voor de underdog.
Met haar honderdste titel beleeft Dieltiens het hoogtepunt uit haar literaire carrière. Ze ging daarvoor aankloppen bij uitgeverij Borgerhoff en Lamberigts en die leverde een bijzonder verzorgd en beeldig werk af. Wat uitgevers met hun nieuwe boeken meestal niet doen, gebeurde hier wel: een felle promotie, van kranten allerlei tot KLARA. Een verdiende promotie, want Dieltiens heeft, naar eigen zeggen, zes jaar historische research gedaan. In dat kader mocht ze met een schrijversbeurs een maand in Rome aan de slag. Ze bezocht er alle plekken die in het boek aan bod komen, maar dat maakte de opdracht niet eenvoudiger.
Kristien Dieltiens: ‘Een boek als dit schrijven is als het beklimmen van een berg. De top van die berg is wanneer het boek af is en overgeleverd aan de lezer. En dat is een zalig gevoel.’
Psychoses
Charlotte, dochter van Leopold I, leverde ook een gigantisch aantal brieven af, exemplaren die Dieltiens mocht inlezen in het Rijksarchief, brieven gericht aan haar vader en talloos veel anderen. Ze leed letterlijk ook aan schrijfzucht. Interessante literatuur, vooral voor wie tussen de regels leest.
Dieltiens: ‘Ze was ook zeer intelligent gedurende heel haar leven, met uitzondering van de korte periodes toen ze worstelde met psychoses. Psychoses? Jazeker, hoewel men toen nog die termen niet gebruikte. Ik houd het eerder op een bipolaire aanleg. Haar moeder worstelde daar ook mee. Voor het boek heb ik heel haar leven moeten uitvlooien, alsook dat van haar vader Leopold I.’
Eenzaam leven
Dieltiens: ‘Charlotte heeft een heel eenzaam leven geleid, maar gedurende haar verblijf in Mexico heeft ze veel gerealiseerd. Ze botste daar heel vaak op de stugge houding van de kerk, maar ze wou niet wijken voor de paus. De literatuur over haar leven blijft helaas al te zeer beperkt tot haar sporadische labiele mentale toestand en haar leven als Keizerin. Ik word daar nog heel boos over, want Charlotte betekende veel meer.’
‘Op aandringen van haar broer Leopold II keerde ze vrij snel terug: eerst naar Italië, daarna naar haar Kasteel van Bouchout. Daar zat ze 48 jaar vrijwel opgesloten. Geplaagd door steeds korter wordende psychoses beperkte ze haar bestaan tot de dagelijkse rit met de koets op haar domein.’
EXit: Hoe onderscheiden we fictie en non-fictie in dit verhaal?
Dieltiens: ‘Vooreerst: mijn verhaal is historisch helemaal correct. Ik heb alle informatie nauwgezet bijgehouden. Anderzijds, non-fictie? Ik heb mijn stem gegeven aan haar. Ik heb ten hoogste twee personages verzonnen, aangeefpersonages. Als dit fictie is, dan zachte fictie. Non-fictie interesseert mij niet. Ik heb deze beide stijlen altijd al vermengd.’
EXit: U hebt een aardig stukje Mexico afgereisd?
Dieltiens : ‘Met dank aan mijn Mexicaanse schoondochter Natalja. Zij herinnerde zich de geschiedenislessen waarin sprake was van de Belgische Keizerin Carlota. Een van de redenen waarom ik deze keer koos voor een roman voor volwassenen.’ (LUC FOSSAERT)
____
‘Carlota, de vrouw die rozen at’ verscheen bij Borgerhoff & Lamberigts.
Keizerin van Mexico
Charlotte, de dochter van Leopold I, was een vat vol turbulentie. Ze wordt wellicht het meest herinnerd als (eventjes) de Keizerin van Mexico, een verhaal dat overigens dramatisch eindigt.
Ze lag goed in de dynastieke markt en op haar zestiende is ze een van de meest begerenswaardige prinsessen van Europa. Leopold noemde haar ‘la fleur de mon coeur’. Kristien Dieltiens schreef er een roman over.
Ze trouwde met de Oostenrijkse aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk, een huwelijk dat zeer belovend begon, maar slechts kort standhoudt wegens allerlei. Intimi aan het Hof zegden dat ze ‘te nauw was voor de bijslaap’. Bovendien kwam Maximilaanop een dag ten paleize met een venerische ziekte en het was uit met de pret.
Toch kan het keizerspaar aan de slag, zij het als Keizer en Keizerin van Mexico, een verhaal dat tot mislukken gedoemd is. Maximiliaan wordt in 1867 gedood door opstandelingen, Charlotte vertoont intussen sporen van een sluimerende gekte en keert terug naar België. En daar gaat het van kwaad naar erger. Ze leeft een eenzaam en verward bestaan in het Kasteel van Boechout en sterft er in 1927 op 67-jarige leeftijd. (LF)