De 35ste editie van het Jeugdfilmfestival, kortweg JEF genaamd, staat in de steigers. Dat betekent dat de krokusvakantie garant staat voor een periode (18/2 t.e.m. 26/2) vol nieuwe films en workshops voor diverse leeftijden in Cinema Lumière/De Republiek (Sint-Jakobsstraat). Tijdens Ket & Doc, een project rond kinderdocumentaires, wordt op zondag 19 februari (10.30 uur) ‘Bijzonder Buitengewoon’ vertoond, een film van de Brugse filmmaakster Sarah Van Dale.
Ket & Doc is sinds 2018 een initiatief van JEF, Ketnet en het Vlaams Audiovisueel Fonds. Zij hebben de ambitie om meer documentaires te maken over en voor een jong publiek en daarbij ook filmmakers te ondersteunen in hun productieproces. In die nieuwe lichting zitten vijf korte documentaires waaronder de film ‘Bijzonder Buitengewoon’ – met als ondertitel: ‘Is ASS een stoornis of een kracht?’ – van de Brugse filmmaakster Sarah Van Dale. Na de première zijn de films gratis te zien op de site van Ketnet en VRT MAX.
Het verhaal in een notendop: Mona is een fantasierijke tiener die – net zoals haar broer Achille – kampt met ASS. Ze staat aan de vooravond van een gigantische stap in haar leven: ze zal de overstap maken naar het gewone onderwijs en wil in de ‘echte wereld’ socialer worden. Ze moet afscheid nemen van haar klasgenoten en nieuwe vriendinnen maken. Een nieuwe, opwindende wereld gaat voor haar open, maar dat zorgt voor extra spanning.
Sarah Van Dale: ‘Er is al veel over autisme gemaakt en geschreven. Zelf heb ik weinig connectie met autisme, maar toen ik bezig was met een project van ‘The Young Ones’ (een reeks voor Jong Volk), was een van de laatste opdrachten een portret maken van iemand met een beperking, meer bepaald een meisje met autisme. Door haar heb ik ASS leren ontdekken, hoe anders die wereld is. Ik heb enkele sessies gevolgd om beter te begrijpen hoe anders die mensen in het leven staan. Naast de al gekende feiten over ASS heb ik hierdoor een andere wereld leren kennen die mij uitermate fascineert. Ik wil met mijn film vooral de positieve kant tonen en de kracht in beeld brengen hoe Mona en Achille alles zintuiglijk ervaren. Ik mijd de problemen niet, maar ik wil vooral de sterktes tonen hoe zij ermee omgaan.’
EXit: Hoe heb je de film aangepakt?
Sarah: ‘Het is gebaseerd op waarheid, maar het is een fictieve documentaire. De grote lijn van het verhaal is dat Mona van het bijzonder onderwijs overstapt naar het gewoon onderwijs. En haar broer niet. Zij vergelijkt dat met een achtbaan en ik film dat ook effectief zo. We zien echt wat ze voelt. Alles wat Mona hoort, komt sterker binnen bij haar. Zij hoort werkelijk door muren heen. Ik film effectief door de muur en zij fantaseert daar ook bij. Die fantasie heb ik er ook in verweven. Zij ziet zichzelf als een avatar terwijl ze in een heel benepen situatie zit die voor haar bijna ondraaglijk is. Zij gebruikt haar verbeelding om daaraan te ontsnappen. In het echte leven kampen de hoofdpersonages ook met autisme, maar in mijn film heb ik er dus fictie in verwerkt.’
EXit: Wat me vooral opvalt, is dat jouw beeldtaal heel rijk is. Je schotelt de kijker – eerder onopvallend – veel beelden voor.
Sarah: ‘Dat is mijn stijl. Voor 15 minuten docu hadden we 23 uur beeldmateriaal bij elkaar gefilmd. Het verhaal stopt op het moment dat Mona in haar nieuwe school binnenstapt. Ik had veel beelden nodig om mijn verhaal te vertellen. Je krijgt als kijker niet het gevoel dat het te snel gaat. Het is misschien wat ‘chaotisch’ gemonteerd, maar dat is meer om het dagelijkse leven te benadrukken en te tonen wat Mona ziet en hoort.’
EXit: Mag ik jouw werk als sociaal geëngageerd bestempelen?
Sarah: ‘Dat mag. Ik heb al enkele maatschappelijke issues in mijn films verwerkt, vaak in combinatie met jongeren. Ik toon graag hoe zij het leven ervaren en beleven. Misschien dat ik wil meegeven dat er altijd hoop is, al dat klinkt wat theatraal. Er schuilt meer een soort ‘naïviteit’ in die ik zelf nog altijd voel, en die ik graag terugzie in mijn personages. In hun manier van denken biedt dat veelal meer mogelijkheden dan dat we als volwassenen hebben.’ (ADC)
Met aparte programma’s voor peuters, kleuters, kinderen, tieners en jongeren biedt JEF voor elk wat wils. We selecteerden drie activiteiten op zaterdag 18 februari:
· workshop Verhalen toveren met StoryScope (4-6 jaar)
o Met de StoryScope maakt iedereen gemakkelijk verhalen en vertoont ze op een muur of scherm. De installatie combineert een klassiek schaduwspel met moderne technologie tot een magische kist met eindeloze mogelijkheden. Door kleine houten objecten heen en weer te bewegen over een glazen plaat, brengen kinderen de geprojecteerde figuren meteen tot leven, om ermee te spelen en verhalen te verzinnen.
· animatiefilm Kleine All: de menselijke antenne (6+)
o Wanneer All optreedt als menselijke antenne zodat zijn buurman contact kan zoeken met UFO’s, zet hij een geweldig avontuur in gang. Er landt een telepathisch groen ruimtemeisje, net wanneer All zich wat eenzaam voelt, en ze worden snel vrienden. Maar een verzamelaar van opgezette dieren wil het meisje voor zijn collectie. All zet alles op alles om haar zo snel mogelijk weer de ruimte in te helpen.
· de documentaire Wolf (8+)
o Dirk Draulans vertelt het verbluffende verhaal over de terugkeer van de wolf in Nederland. Na meer dan een eeuw lang uit de lage landen te zijn verdwenen, is ‘de grote boze wolf’ nu terug van weggeweest. Maar is hij wel zo groot en zo boos? Deze fascinerende natuurfilm neemt je mee doorheen het leven van de jonge wolf Scout en laat zien dat de wolf veel meer is dan een sprookjesachtig roofdier om bang voor te zijn.
Exit Magazine 