Valentin Henneman: kunstenaar tussen Brugge en Bangor (1861-1930)
Onlangs stelde Heemkundige Kring Oostkamp een lijvig en mooi geïllustreerd boek voor over de Oostkamps-Brugse schilder Valentin Henneman. Het boek toont de veelzijdigheid en het talent van deze kunstenaar. Patrick Vanden Berghe en Katrien Steelandt van de Heemkundige Kring deden meer dan tien jaar onderzoek naar Henneman. Een fascinerende zoektocht die hen niet enkel in contact bracht met familie van Henneman, maar hen ook naar de Verenigde Staten lokte, waar Valentin zich na het uitbreken van Wereldoorlog I definitief vestigde.
EXit: Wie is Valentin Henneman?
Patrick Vanden Berghe: ‘Valentin werd in 1861 geboren in Moerbrugge. Zijn ouders waren landbouwers die hun kinderen stimuleerden om hun talenten te ontwikkelen. Zo kon Valentin als oudste zoon gaan studeren aan de kunstacademies van Brugge en Antwerpen. Een broer van Valentin, Arthur, reisde af naar de Verenigde Staten waar hij schilder van grote theaterdoeken werd. Vier van Valentins broers begonnen omstreeks 1900 hun eigen laurierkwekerij in Assebroek. Intussen waren hun ouders al verhuisd naar Assebroek, waar ze dicht bij de Gentpoort een herberg openhielden. Eenmaal terug uit Antwerpen installeerde Valentin zijn atelier achteraan de herberg. Valentin werd al snel een bekend portretschilder in het Brugse. Hij maakte portretten van notabelen, zoals politici, bisschop J. Faict, adellijke families en iedereen die zich een mooi portret kon permitteren. Hij reisde ook vaak naar het buitenland, onder meer naar Italië en Parijs, waar hij in contact kwam met buitenlandse schilders.’
EXit: En zo kwam hij in de Verenigde Staten?
Patrick: ‘Eerst was er zijn broer die al in de V.S. was. Daarnaast was het zo dat een schilderij van hem tentoongesteld werd op de Wereldtentoonstelling in St. Louis, Missouri. Henneman wou die twee natuurlijk combineren, maar hij was blijkbaar ook door een Amerikaanse zakenman gevraagd om dienst portret te schilderen. De bedoeling was dat hij er maar enkele weken zou blijven. Het werd uiteindelijk anderhalf jaar, want hij raakte onder meer in contact met Asa Randall, een kunstenaar die een zomerkolonie voor amateur-kunstenaars wou starten aan de kusten van Maine. Dat gebeurde in 1906 en vanaf dan reisde Valentin elk jaar heen en weer tussen Brugge en de V.S. Bij het uitbreken van Wereldoorlog I was hij aan de andere kant van de oceaan. Hij kon niet terug naar België en besloot te blijven. Hij trouwde er en ging in Bangor, Maine, wonen, waar hij in 1930 overleed.’
EXit: Is hij nu Oostkampenaar, Bruggeling of Amerikaan?
Patrick: ‘Eigenlijk alles en niets. Hij heeft natuurlijk een sterke band met al deze plekken, hij voelde er zich ongetwijfeld overal thuis. In Brugge stelde hij zijn Amerikaanse schilderijen tentoon en in de V.S. gaf hij lezingen over zijn thuisstad om mensen te overtuigen Brugge te bezoeken. En hij speelde met het idee scenes uit Brugge te schilderen op de wanden van de stoomschepen die tussen de V.S. en Europa vaarden. Maar tegelijk was hij geïnteresseerd in veel meer. Kijk maar naar zijn uitvindingen en zijn experimenten met zeewier. Het viel ons op dat de inwoners van Bangor erg trots zijn op hem. De openbare bibliotheek van Bangor heeft zeven schilderijen van hem in bezit.’
EXit: Waar vinden we nog werken van hem?
Katrien Steelandt: ‘Musea Brugge heeft enkele werken van hem in depot (portretten en twee landschapsschilderijen uit de V.S.). Ook in het Bisschoppelijk Paleis en in het Provinciaal Hof hangt een werk van hem. Verder in het gemeentehuis van Oostkamp, een museum in Bangor en ook erg veel bij privé-personen.’ (LF)
______
Het boek ‘Valentin Henneman (1861-1930): kunstenaar tussen Brugge en Bangor (V.S.)’ kan aangekocht worden via de Heemkundige Kring door storting op rekeningnummer BE39 7380 0147 4119 met vermelding ‘boek Henneman’ (stuur een mail naar patrickvandenberghe@gmx.net) of in de lokale boekenwinkel. De verkoopprijs is 29,95 euro.
Het boek telt 256 pagina’s en bevat meer dan 200 kleuren illustraties.
Exit Magazine 