Hij was in de Brugse regio een van de beeldbepalende architecten uit de tweede helft van de 20ste eeuw, heeft hier meer dan duizend plannen uitgetekend en krijgt nu – na al die jaren – eindelijk een eigen publicatie die récht doet aan zijn oeuvre: wijlen architect Arthur Degeyter, 1919-2004.
Arthur Degeyter is geboren in Brugge op 16 november 1919. Zijn vader was schrijnwerker-meubelmaker in de Langestraat. De kleine Arthur bleek al vlug een echt tekentalent. Hij volgde les aan de Brugse Academie en startte in 1937 een architectuuropleiding aan het Gentse Sint-Lucas. Hij liep stage bij de Brugse monumenten Jozef en Luc Viérin, maar volgde oorlogsschepen en VNV-er Jozef Beyne, toen die onder Duitse bezetting in Groot-Brugge een nieuw stedenbouwkundig bureau wou oprichten.
Na de oorlog belandde Arthur Degeyter als ‘zwarte’ in Sint-Kruis, maar hij hield er geen bitterheid aan over, wel een rijkgevuld orderboekje vanwege toenmalige lotgenoten. Via connecties in het bisdom (Michiel English) kreeg hij nogal wat opdrachten voor kloosters en abdijen. In Brugge onder meer het Engels Klooster, de abdij van Male, de Godelieve-abdij en het Hof Bladelin: harde restauraties, bijna reconstructies.
Algauw kon Arthur Degeyter zich meer gaan toeleggen op wat uiteindelijk zijn handelsmerk zou worden: villa’s in de rand van Brugge, eerst nog heel klassiek in Vlaamsche stijl, maar algauw ook eclectisch, tot zelfs ronduit modernistisch. Begin jaren 1950 gaat Degeyter in de Zeeweg bij Varsenare wonen, vormt er met de glaskunstenaar Michel Martens en de metaalkunstenaar Roger Bonduel een kleine kunstenaarskolonie. En onder invloed van zijn reizen naar Scandinavië en de kennismaking met het werk van architecten als Arne Jacobsen, gaat hij steeds nadrukkelijker zijn eigen weg.
In zijn blijvende zoektocht naar het esthetische, had Degeyter ook steeds aandacht voor de relatie tussen binnen en buiten. Hij streefde naar een eenheid tussen architectuur en omgeving/landschap. Niet voor niks werkte hij graag samen met een landschapskunstenaar als Paul Deroose, die ooit over hem getuigde: ‘Zijn beste werken realiseerde hij met bouwheren die hem voluit vertrouwen schonken.’
Niet alleen in Brugge overigens bepaalde Arthur Degeyter mee het beeld van zijn tijd. Groenhove in Torhout, de Godelieve-abdij in Gistel, de Sint-Sixtusabdijkerk in West-Vleteren, het gemeentehuis en het nationaal Visserijcentrum in Oostduinkerke, de houtstapelplaats en de bedrijfsgebouwen Vandecasteele in Aalbeke: het zijn zovele uitingen van zijn heel specifieke aanpak, in verschillende stijlen, maar steeds met de kracht, de rust, het gevoel voor verhoudingen en materialen die als constante kenmerken in zijn werk terugkomen.
Architectuurcriticus Marc Dubois: ‘Dit boek zal in elk geval voor velen een openbaring zijn van een oeuvre dat tot op heden onvoldoende aandacht heeft gekregen.’ (EVH)
______
‘Arthur Degeyter – architect’ is een uitgave van MER., imprint of Borgerhoff & Lamberigts, Gent, www.merbooks.be, telt 240 bladzijden en kost 45 euro, verzending niet inbegrepen.
Exit Magazine 