Weinig Vlaamse auteurs zijn zo verbonden met de zee als Katrien Vervaele uit Zuienkerke. Na een carrière als jeugdboekenschrijfster stapte ze in 2011 over naar de wereld van de Vlaamse visserij. Haar debuut heette Naar Island, een verhaal over de Ijslandvisserij vanuit Oostende. Zeven jaar later legde ze Vissersvrouwen op de stapel, een boek dat jonge en minder jonge vrouwen deed vertellen over hun avontuurlijk leven aan de wal. Vandaag staat Vergeten verhalen vande zee prominent op de schouw. Dit boek is een bundeling van verhalen en vertellingen die schommelen op de grens van realiteit en fantasie. Oude sagen en legenden worden verweven met stukjes geschiedenis en anekdotes uit de visserij.
EXit: Het is opvallend dat veel van deze verhalen gaan over angst.
Katrien Vervaele: ‘Veel vissersverhalen gaan over angst. Ze vonden hun voedingsbodem in de angst voor het donker. In een tijd dat alleen de maan wat licht kon verspreiden lag er al vlug iets onbekends op de loer. Ook de geschiedenis van de kust met zijn overstromingen, verzandingen en het eeuwig gevecht tegen het water voedde die angstverhalen. Veel van wat onverklaarbaar leek hielp om die gebeurtenissen enigszins te begrijpen of toch een plaats te geven.’
EXit: Wij spreken dan van bijgeloof.
Vervaele: ‘Dat is bekend natuurlijk. De visserij leverde talloze verhalen met bijgeloof. Waarom mag je niet fluiten op een boot? Waarom mag je geen groene trui dragen? Waarom mocht je geen rozijnenbrood mee aan boord brengen? En vooral: hoe moest je je wapenen tegen de zeeduivel die het net probeerde te scheuren?
Vervaele: ‘Veel van deze verhalen bestaan al heel lang. Wat voeg ik er aan toe? Mijn bijdrage is dat ik de vertelsels in een fris kleedje steek en ze hier en daar pimpte met persoonlijke toevoegingen. Ik voegde er mondelinge verhalen tussen die ik tijdens de interviews met oude vissersvrouwen had verzameld. (LF)
Vergeten verhalen van de zee, Katrien Vervaele, uitg. Stichting Kunstboek
Exit Magazine 