Exit Magazine

(foto EDM)

‘Dit wordt het meest drempelloze gebouw van de stad’

Eind 2025 is Brugge niet alleen een blauw-zwarte voetbaltempel rijker, maar ook een culturele site, uitgebouwd rond de Biekorfbibliotheek. Dit grootse verhaal ligt in de handen van het Brugse architectenbureau Dertien12, bekend van architecturale pareltjes als Metronoom, Pietje Park, De Republiek en ingrepen in het Triënnale-verhaal. Architect Lennart Claeys gidste EXit van inkom (in de Kuipersstraat) tot de zolders met zijn literaire rijkdom. Zijn of hun credo klinkt verrassend eenvoudig: mensen gelukkig maken.

 U en ik kennen de Biekorfbibliotheek. Althans, dat denken wij en dat klopt niet. Bezoekers kennen het gelijkvloers en de eerste verdieping, goed voor twee keer meer dan 3.000 vierkante meter. Wat niet? De rechtstreekse verbinding met de ondergrondse parking en de twee verdiepingen ‘niet toegankelijk’ voor het publiek. Hier bevinden zich onder meer een schat aan historische boeken, het gehele archief, de kantoren en de technische installaties.

 Lennart Claeys: ‘De ruwe plannen die nu voorliggen, in afwachting van de toonbare definitieve, zullen de gehele site grondig dooreen schudden. Gelijkvloers worden tussen- en buitenmuren gesloopt die een rechtstreekse verbinding moeten maken met de Sint-Jakobsstraat en de kantoren van het Cultuurcentrum. De huidige inkom-Kuipersstraat wordt een grote ontvangst- en speelruimte voor de kinderen. Kinderen zijn de bezoekers van morgen, maar worden nu verwezen naar een achterhoek op de eerste verdieping. Dat wordt anders. We zullen er akoestische coconnetjes maken waarin een kind kan schuilen met een boekje, net zo goed als er ruimtes komen voor groepen kinderen en jongeren. Zij worden hier de baas, hier wordt spelenderwijs met boeken en cultuur omgegaan.’

EXit: Ook de bovenverdieping wordt aangepakt?

Claeys: ‘Deze ruimte wordt ook helemaal hertekend. Via de trap (of de vide) wordt een rechtstreekse verbinding gemaakt met de zolderruimtes. Hier zullen de mensen van de Biekorf, het Cultuurcentrum en Brugge Plus mekaar terugvinden in een nieuwe ruimte. De muffe sfeer moet eruit. De kwaliteit van werk- en verblijfsruimtes bepalen mee het dagelijks geluk en de uitstraling van diegene die er werken. Daarom komen er extra vensters, licht, en zon en een gloednieuw dakenlandschap. De medewerkers worden nóg meer de ambassadeurs van de Biekorf!’

EXit: Er zit een logica in?

Claeys: ‘Zeker weten. De bezoeker van de Biekorf komt binnen via een stedelijke ruimte met meerdere functies, met als hart een nieuw lees-en cultuurcafé. Hoe hoger je komt, hoe rustiger de sfeer en de omstandigheden. Met helemaal boven het ‘stadsbalkon’, met zichten over de stad.’

‘Het verrassingselement speelt een belangrijke rol in de nieuwe Biekorf. Een bezoekje moet een avontuur worden waarbij je herhalend verrast wordt. Zie bijvoorbeeld het verrassingseffect dat sommige Triënnale-installaties veroorzaakten door de confrontatie van hedendaags in een historisch kader. Dromen en realiteit komen hier samen, de architect moet iemand zijn die bouwt aan een nieuwe wereld.’

EXit: Waar heeft Dertien12 de mosterd bij de maaltijd gehaald?

Claeys: ‘We hebben natuurlijk heel veel prospectie gedaan en bibliotheken, cultuurcentra en stadsvernieuwingsprojecten te lande en verder bezocht. Hét mooiste voorbeeld vind ik de ‘Lochal’, in het Nederlandse Tilburg, naar een ontwerp van het Nederlandse Inside/Outside (Petra Blaisse), die ook in ons team zit. Ook Aalst heeft een prachtexemplaar. Maar straks zal ook de Biekorf hier zijn voetje naast kunnen zetten.’

EXit: U trekt ook het publiek mee in het bad?

Claeys: ‘Een bibliotheek moet er levenslang zijn, voor jong en oud, voor rijk en arm. Ze moet iets betekenen voor de maatschappij. Daar moet aan gewerkt worden, want hier komt vandaag 90 procent van de Bruggelingen nooit. Dat zal veranderen. Noteer maar: dit wordt het meest laagdrempelige en participatieve gebouw van de stad. Er zal hier van alles kunnen en gebeuren, kaderend binnen het ruimer en participatief verhaal van de Stadsrepubliek.’

 EXit: Alstublieft, doe ook iets aan de verwarming. Nu heb je de keuze tussen een koelkast of een sauna.

Claeys: ‘Toen de bibliotheek in 1986 werd gebouwd, waren de technische installaties modern. Vandaag zijn deze een groot pijnpunt. Je hebt alleen de keuze tussen ‘on’ en ‘off. Dit is de grootste energieslurper van de stad. De nieuwe verwarming betekent een jaarlijkse besparing van 90.000 euro.’ (LF)

Op zondag 2 februari houden het Cultuurcentrum, de bibliotheek, de Stadsrepubliek en Dertien12 een publieksdag.