Exit Magazine

(foto EDM)

‘Van thuis uit gepusht? Verre van…’

Seduced by harps, u kunt er zich veel bij voorstellen. De harp heeft inderdaad een romantisch imago, maar dat clichébeeld leeft niet in de harpwereld, zegt de Brugse muzikante Mathilde Wauters, die sinds haar vijfde de harp bespeelt. Voorbije zomer scoorde ze in de Verenigde Staten verrassend hoog met haar uitvoering van een bekend muziekstuk voor harp: het Concierto de Aranjuez. Een prestatie die telt. Wauters staat nu aan de start van een professionele carrière.

EXit: Heel wat musici, zoals uzelf, startten hun loopbaan op piepjonge leeftijd. Is dat een voorwaarde voor een latere carrière in de muziek?

Mathilde Wauters: ‘Mmm…. Is moeilijk te zeggen, maar het staat buten kijf dat het helpt. De mensen rondom mij zijn vrijwel allemaal vroeg gestart, pakweg tussen acht en tien jaar. Er zijn er natuurlijk ook die er ‘ver’ mee komen, hoewel ze pas op latere leeftijd een instrument kozen. Bij die vroege starters merk je wel vaak op dat ze uit een muzikale familie komen. Bij ons thuis was dat eender. Mijn ouders zijn allebei beroepsmuzikanten en lesgevers in het Brugse Conservatorium. Samen met mijn vier zussen, die elk een instrument bespelen, kunnen we sporadisch samenspelen.’

EXit: U bent op vijfjarige leeftijd begonnen met muziek. Is dat niet onverantwoord vroeg?

Mathilde: ‘Natuurlijk niet. In mijn geval is dat heel speels begonnen met oefenen op een kleine harp. Ik wou het echt leren en kunnen, maar les volgen was er nog niet bij. Het was evenmin een zaak van ‘moeten van thuis’, verre van zelfs. Mijn oudere zus, die ook harp speelt, was mijn mentor.’

‘Aan het Conservatorium heb ik de volledige opleiding doorlopen, zijnde negen jaar of de volledige cyclus. Ik bewaar daar goede herinneringen aan. Mijn leerkracht was Eline Groslot. Zo’n opleiding vergt veel van de kinderen, maar ik heb die met veel plezier gevolgd. Natuurlijk is discipline in deze nodig. Zonder dagelijks oefenen gaat het niet. Ik heb het gelukkig nooit ervaren als een opdracht en ik heb er zeker geen trauma aan overgehouden.’

EXit: Is een muziekopleiding compatibel met een zorgeloze jeugd?

Mathilde: ‘Voor mij gaan die twee zaken wel samen. Ook omwille van het feit dat ik van thuis uit niet gepusht werd. Ik heb een zorgeloze jeugd gehad en muziek is daarin altijd mijn grote passie geweest. Ik koos vanaf mijn zevende voluit voor de harp. De kleine modellen waren perfect bruikbaar voor mij. Ik volgde daarmee het voorbeeld van mijn oudere zus.’

EXit: Hoe is uw carrière tot op vandaag gelopen?

Mathilde: ‘Zo lang ik in Brugge bleef wonen, en school liep in het SASK (in Sint-Kruis), was muziek voor mij een hobby. Later mocht ik in Antwerpen aan het Conservatorium een soort jong-talent-traject volgen. Ik liep verder school in Brugge, maar de opleiding werd aangevuld met een muziekopleiding in Antwerpen. Ik volgde er het traject ‘Jong Talent’ . Ik heb toen beslist om professioneel verder te gaan met de harp. Ik ben toen ook in Antwerpen gebleven en heb er mijn master behaald (LF. Met de grootste onderscheiding)’.

 EXit: En op een dag bood zich een buitenkans aan: het Conservatoire National Supérieur du Musique in Parijs.

Mathilde: ‘Op een gegeven moment kreeg ik de kans aangeboden om een stage te volgen bij Isabelle Moretti aan het Parijse Conservatorium. Moretti is één van de bekendste harpisten ter wereld. Nadien heb ik gekozen voor een opleiding aan datzelfde Conservatorium. Om er te kunnen studeren, moest ik een loodzware test in twee fases overleven, iets waarin ik slaagde. Het Parijse Conservatorium is een van de belangrijkste in Europa. Frankrijk telt overigens maar twee conservatoria, het tweede is dat van Lyon. U begrijpt waarom ze beide overbevraagd zijn. Ik had natuurlijk veel zin om daar aan de slag te gaan en de opleiding te volgen. Die loopt tot eind dit schooljaar en dan sta ik terug op eigen benen. ‘

EXit: En u gaat dan meteen beroepshalve aan de slag?

Mathilde: ‘ Dat is toch de bedoeling, tenzij ik er eerst nog een opleiding tot leerkracht bij neem. Nodig? Toch wel, lesgeven is een ingebouwde veiligheid, want in deze (harp)sector struikel je niet over de werkaanbiedingen. Ik wil als freelancer aan de slag gaan, want er zijn toch heel wat mogelijkheden: zelf concerten organiseren, projecten voorstellen, audities doen of Kamermuziek. Het probleem bij een harpist(e)-carrière is voorts dat een groot orkest meestal maar één harpiste nodig heeft.’

EXit: Wat ik mij afvraag: harpisten moeten vaak opbotsen tegen een heel orkest. Is dat geen onbegonnen werk?

Mathilde: ‘’Dat is inderdaad één van de grote frustraties. Gelukkig valt de praktijk nogal mee. Maar als ik tijdens een concert helemaal achteraan op het podium zit, speel ik des te harder. Je kunt een harp meer volume geven, meer dan bijvoorbeeld een luit. Veel hangt ook af van de speelwijze, maar tegen een volledig orkest kun je niet op.’

EXit: U speelt geregeld en graag hedendaagse muziek. Een niet evidente keuze.

Mathilde: ‘Hedendaagse muziek spreekt mij aan. Vorig jaar nog speelde ik, samen met mijn zus Emma, in de Kamermuziekzaal een werk van Stockhausen. Niet evident, maar de reacties waren heel lovend. We hebben er toen zelfs bij gezongen, want de zangpartij is een deel van het stuk en moet door de harpistes zelf worden gezongen.’

‘Ik speel ook geregeld samen met het Hermes Ensemble, dat zich specialiseert in hedendaagse muziek. Ik vind dat het publiek de kans moet krijgen om ten minste kennis te maken met deze muziek. Na kennismaking reageren de luisteraars doorgaans heel enthousiast. Als die muziek goed ingekaderd wordt, spreekt dat het publiek aan. Het soort ‘hedendaags’ dat je brengt is natuurlijk ook van belang. Er is trouwens heel wat repertoire voor hedendaagse harp. Veel componisten die repertoire schreven voor de harp waren harpisten. Zij zijn niet altijd zo bekend voor niet-harpisten (zoals de grote en beroemde componisten), hoewel ze voor ons heel belangrijk waren.’

EXit: U was voorbije zomer knap derde in de USA International Harp Competition. Een hele prestatie, een hele eer.

Mathilde: ‘Het was voor de eerste keer dat een ‘Belg’ in de top drie geraakte, terwijl de jury toch uit internationaal bekende harpisten bestond.’

‘Het grote voordeel van zo’n concours is dat je in de aanloop naar de wedstrijd enorm veel moet ‘lezen’. Je leert ook een repertoire van buiten waarvan je in normale omstandigheden slechts enkele fragmenten speelt. Wij moesten dertien stukken inoefenen en zo’n opdracht vraagt om indeling en overzicht en brengt aardig wat stress mee. Ja, je kunt het, qua inspanning en niveau, een beetje vergelijken met topsport. In de finale speelde ik het Concerto van Rodrigo. ’

EXit: Waarmee hebt u de jury overtuigd?

Mathilde: ‘Het ‘prijsconcert’ was het Concierto de Aranjuez van Joaquim Rodrigo. Voor deze uitvoering kreeg ik een speciale prijs. Het stuk is oorspronkelijk geschreven voor gitaar, maar door de componist nadien bewerkt voor harp.’

‘Deze wedstrijd is één van de belangrijkste harpwedstrijden ter wereld, een beetje vergelijkbaar met de Elisabethwedstrijd bij ons. Alle werken moesten uit het geheugen worden gespeeld. Er namen 40 kandidaten deel, komende uit 18 verschillende landen.’ (LUC FOSSAERT)

Wie Mathilde Wauters (en het HERMESensemble) aan het werk wil horen: 18 oktober in het Amuz (Antwerpen). In het voorjaar 2020 staat ze geboekt voor een concert in Brugge, maar de precieze datum ligt nog niet vast.