Exit Magazine

‘Onze opdracht? Relevant zijn’

‘Een verrassende en jonge keuze’, zo omschreef de cultuurpers het aantreden van Jeroen Vanacker (39) in 2008 als artistiek directeur van het Concertgebouw, in opvolging van Bart Demuyt. Vandaag, elf jaar later, mag hij fier terugblikken op het sindsdien behaalde palmares, maar rusten op de lauweren is er nog niet bij. Zijn grote ambitie? ‘Met het Concertgebouw blijven verrassen!’ Het nieuwe seizoen wordt ingeleid met een vers van dichteres Maud Vanhauwaert (‘Ik ben weer velen’) en belooft een zoveelste stap vooruit.

 EXit: U staat al elf jaar aan het artistieke roer, maar een gemakkelijke start is het niet geweest.

Jeroen Vanacker: ‘Vooral de beginperiode was pittig. Ik moest als jonge gast natuurlijk nog alles bewijzen, maar van dat werk van toen plukken we vandaag de vruchten. Bij mijn start stonden we voor de uitdaging om het draagvlak te vergroten, door meer samen te werken en een genereuze thuis voor artiesten en partners te zijn. Door de meer verhalende aanpak in het artistiek programma en een intensieve publiekswerking is het Concertgebouw ook sterker in de harten van de mensen geslopen.’

‘In de voorbije jaren hebben we ook fors ingezet op onze profilering binnen Vlaanderen én het buitenland. Het belangrijkste wapenfeit was de erkenning in 2015 als ‘Vlaamse Kunstinstelling’, een oude wens van onzentwege. Het was een gevolg van de positieve flow, met elk jaar sterk stijgende publieksaantallen. Een mooie realisatie dankzij de tomeloze inzet van het team en bestuur van het Concertgebouw.’

EXit: Waarom is die erkenning voor jullie zo belangrijk? Wat koop je ervoor?

Jeroen: ‘De erkenning is een waardering voor onze werking en brengt ons onder in een zogenaamde topcategorie, als een uithangbord voor Vlaanderen. Het statuut biedt ook nogal wat zekerheid: een internationale commissie buigt zich elke vijf jaar over onze plannen, maar het voortbestaan van het Concertgebouw is niet bedreigd. Maar uiteraard gaat dit statuut ook gepaard met heel wat extra verantwoordelijkheden en verwachtingen, waarop we zo maximaal mogelijk proberen in te spelen.’

EXit: Vandaag betwist niemand nog het unieke profiel van het Concertgebouw. Ooit was het anders.

Jeroen: ‘En daar zijn wij bijzonder blij mee, want we hebben een eigen artistiek profiel uitgebouwd. Zo werken we jaar na jaar met een seizoensthema (LF. ‘De kosmos’ in ’18-’19). Elk seizoen contrasteert met het voorgaande en die creatieve aanpak maakt het publiek nieuwsgierig. Zo was er het voorbije seizoen veel belangstelling voor onze seizoensdenker Thomas Hertog (LF. kosmoloog). We werden zelf verrast door het andere publiekssegment dat we hiermee bereikten. Ook de artiesten worden trouwens geprikkeld door die verhalende aanpak, die steeds meer geënt wordt op maatschappelijke thema’s, zoals het volgende seizoen rond kunst en identiteit. Ik voel me in die zin een matchmaker, tussen artiest en publiek maar ook tussen kunst en maatschappij.’

EXit: Jullie werken al sinds de beginjaren met huiskunstenaars en creatie-opdrachten. Dat loont?

Jeroen: ‘Dat loont zeker. Het is een kwestie van evenwichten: tussen bekend repertoire en nieuw werk, tussen vertrouwde artiesten en nieuwkomers. En het Concertgebouw moet evident een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van artiesten, door jarenlange residenties of door nieuwe creaties te ondersteunen. Ook bij ons handelskenmerk, de jaarlijkse festivals, is zo’n mix belangrijk. Steeds terugkerende succesnummers als December Dance of de Bach Academie naast nieuwe en originele out-of-the-box festivals als Slow(36h), Surround of de Topstukweken. We zien dat onze buitenlandse collega’s geboeid kijken naar deze aanpak. Ze zien dat we niet alleen vernieuwing programmeren, maar ook de programmering vernieuwen.’

EXit: Hoe gaan jullie om met de factor ‘jeugd’, altijd al een eeuwig discussiepunt geweest.

Jeroen: ‘Onze ijver om een jong publiek te bereiken, werpt vruchten af. Met ons aanbod voor scholen en jeugd bereiken we 16.000 kinderen en jongeren per jaar. Ons publiek van de toekomst? Ik ben ook erg blij met de Soundcast (LF. jongerenplatform), gedreven talenten die ons programma ook naar een jonger publiek vertalen.’

‘Er is een kloof tussen de leeftijd van de musici op de scène en het oudere publiek in de zaal. Maar ik ondervind ook in mijn familie en vriendenkring dat de interesse én de tijd voor klassieke muziek vaak op latere leeftijd ontbrandt. Zolang we jonge mensen maar vroeg kunnen prikkelen.’

EXit: Weinig bekend is jullie werking met ‘doelgroepen’.

Jeroen: ‘Ik ben zeer blij met die nieuwe stappen richting andere doelgroepen, zoals personen met een verstandelijke beperking of het project met gevangenen om er maar twee te noemen. Dit betekent voor ons een grote investering voor een beperkt publiek, maar we zien het als onze opdracht om voor zo veel mogelijk mensen relevant te zijn en kansen te bieden.’

EXit: De Stad steunt financieel ingrijpend, maar krijgt ook veel terug.

Jeroen: ‘De return voor de Stad is moeilijk in cijfers uit te drukken, maar die is divers en aanzienlijk. Er is economische return, we dragen sterk bij tot het imago van een hedendaagse cultuurstad, werken met heel veel Brugse partners samen, genereren media-aandacht … maar zijn bovenal een belangrijke ontmoetingsplek waar iedereen welkom is.’ (LF) (Foto EDM)