Exit Magazine

Foto Paul Willaert

‘Er is altijd iemand beter dan jijzelf. Soms werkt dat verlammend’

 Zonder twijfel is Bruggeling Klaas Veplancke (°1964) een van Vlaanderens beste illustratoren. Als auteur en/of illustrator tekent hij sinds 1998 voor tientallen boeken die zowel in Vlaanderen als in het buitenland hoge ogen gooien. Sinds enkele jaren bouwt hij vooral aan een internationale carrière met New York als speerpunt. Collega en Bruggeling Pieter Van Eenoge, tien jaar jonger, bouwt eveneens aan een internationale carrière, hoewel niet gemakkelijk: ‘Ik ben niet zo goed in mezelf in de markt te zetten. Op het internet zie je door de bomen het bos niet meer’. Een gesprek over het beroep.

EXit: Is illustrator een zwaar beroep?

Klaas Verplancke: ‘Het is in elk geval geen job van nine to five. Wij behoren tot de categorie kunstenaars, maar dan met een meer commercieel-publiek karakter. Wij moeten die twee combineren: een zakelijk instinct met een artistieke overgave. Het werk wordt onderschat. Men herleidt ons nog te vaak tot de categorie ‘hobby’. Wij zijn ook allebei opgeschoven naar het werk voor tijdschriften en magazines, deels omdat het aanbod jeugdliteratuur in Vlaanderen is afgeroomd.’

Pieter Van Eenoge: ‘Dat moet ik toch tegenspreken. Ik ben nooit een fervent jeugdboekillustrator geweest. Het was voor mij een zijsprong om aan een werkbeurs te geraken. Voorlopig heb ik geen opdrachten in die sector, maar samen met Klaas werk ik wel aan een jeugdboek, een plan dat nu nog een beetje ligt te bestoffen, maar straks hernomen wordt. Wij hebben samen aardig wat ervaring, ikzelf al twintig jaar, Klaas dertig.’

 EXit: Voltijds illustrator in Vlaanderen, is dat een sprong in het ongewisse?

Pieter: ‘Half, half. Maar ik werk nu aan een overzichtsboek over mijn carrière zoals die in de voorbije twintig jaar is gegroeid. Starten in deze sector was een berekend risico. Ik zag hoe andere illustrators goed bezig waren en werd een beetje jaloers. Heb toen ook maar ‘geprobeerd’ en dat is stelselmatig en goed gelukt, maar het was zeker niet altijd gemakkelijk. Ik moet bekennen, ik heb vaker stress van te weinig werk dan van te veel.’

Klaas: ‘Het is een moeilijke kwestie. Je moet het vooral met volle goesting doen, want leven en werken als illustrator brengt je niet meteen dicht bij de ‘vetpotten’.’

EXit: Hoe verloopt de carrière van een illustrator?

Klaas: ‘Het werk komt in golven aangewaaid. Soms krijg je een opdracht voor twintig tekeningen, soms zit je maanden te wachten op een aanbod. Daarom doe ik zelf actieve prospectie. Ik zoek naar werk, zoals door portfolio’s op te sturen naar mogelijke klanten zoals uitgevers of art directors. Je kunt niet zitten wachten op een verlossend telefoontje. Dat hoort bij onze bedrijfscultuur.’

EXit: Illustreren lijkt mij een solitaire job. Er is alleen de tekenaar en een wit blad.

Pieter: ‘ Klopt, maar dat geldt ook voor veel andere jobs zoals schrijver of muzikant. Maar het is wel een taak van soms dag en nacht werken. Het valt mij op dat grote illustratoren vaak kinderloos zijn. Kunnen ze maximaal werken.’

Klaas: ‘Die eenzaamheid is er zeker, maar ik geef ook twee dagen in de week les in Antwerpen en dat helpt. Het lesgeven is een boeiende en plezante bezigheid, je maakt er contacten met goede collega’s. De jongste jaren krijg ik vaak opdrachten om in het buitenland te gaan jureren. Ieder jaar staat ook de vakbeurs in Bologna op mijn programma. Ben daar vaste klant. Ik heb er een netwerk opgebouwd dat nu rendeert, zoals door internationale contacten met literaire organisaties.’

Pieter: ‘Bologna staat niet op mijn programma. De kinderboekenwereld is mijn wereld niet. De huidige indeling van illustratoren in categorieën als striptekenaar, cartoonist of jeugdauteur is mij bovendien te beperkend. Ik heb wel het voordeel dat ik werk met een ‘agent’ die de internationale markt aftast.’

 EXit: Wat gebeurt er als jullie inspiratie opdroogt?

Klaas: ‘Geen probleem. Ik beweeg voortdurend van links naar rechts en omgekeerd. Zo ben ik op veel terreinen aan de slag en er komen geregeld nieuwe zaken bij. De inspiratie komt met de opdracht, maar het blijft opletten voor het vervallen in routine. Daarom heb ik de voorbije drie jaar geen kinderboeken meer geïllustreerd. Afwisseling werkt.’

EXit: Is het buitenland, en Amerika in het bijzonder, hét streefdoel van een ambitieuze illustrator?

Klaas: ‘Het speelt zeker, want binnenlands is de markt niet groot. Daarom zoeken illustratoren, hierin geholpen door het internet, naar nieuwe afzetplaatsen. Zo hebben Pieter en ik de voorbije jaren gepubliceerd in The New York Times, net zo goed als in de Vlaamse kwaliteitspers. Concurrentie werkt in twee richtingen. Voor een New Yorks publiek zijn wij wellicht een beetje exotisch.’

Pieter: ‘Amerika is heel streng. Als je hier een idee levert, is het meestal meteen raak. In Amerika kunnen ze er dagen lang over discussiëren en bijsturen. Een idee wordt uitgewerkt tot in de puntjes. Zelfs één dag voor de deadline durven ze nog alles om te gooien.’

‘Klaas: ‘Maar anderzijds, je bereikt er een miljoenenpubliek mee en het staat prettig op je cv. Het is dan ook een enorme markt. Weet u dat The New York Times elke dag plusminus 50 tekeningen en illustraties bestelt. Exciting!’

Pieter: ‘Hier in Brugge zou ik graag eens kunst integreren in een gebouw. Muurschilderingen. De nieuwe De Republiek was een mooie gelegenheid, maar die is aan mij voorbij gegaan. In Amerika zou ik graag eens een cover van The New Yorker tekenen, maar ik hengel er niet naar. Ik probeer vooral relevant te blijven. Zolang het duurt…’

EXit: Wie zijn jullie grote voorbeelden in de sector?

Klaas: ‘In alle ernst, voor mij is dat Pieter. Hij doet heel knappe dingen waar ik jaloers op ben. In een buitenlandse context denk ik aan de Spaanse illustrator Pablo Amargo. Die wil ik graag inhalen.’

Pieter: ‘Voor mij is dat de Franse illustrator Yann Kebbi. Een onwaarschijnlijk talent. Jonge gast nog. Maar ik hou er rekening mee: er is altijd iemand beter dan jijzelf en soms werkt dat verlammend. Van Klaas kan ik nog heel wat leren: zijn commerciële feeling in het vak, zijn energie en zijn persistance, het volhouden.’ (LF)

www.klaas.be en http://www.pietervaneenoge.be