Exit Magazine

‘Gedichten? Ja, natuurlijk, wat moet ik anders schrijven?’Herman Brusselmans twijfelt niet. Lecomptes nieuwste dichtbundel, The best of Delphine Lecompte, ‘slaat de benen vanonder je lijf, doet je ogen uit hun kassen puilen en trekt de adem uit je longen’. Dichter Menno Wigman gaat nog een stapje verder: ‘Ik heb jaren op deze dichter gewacht’. Na zeven dichtbundels zorgt de achtste Lecompte wellicht nu voor de definiteve doorbraak. Maar aan de lovende recensies heeft Delphine lak: ‘Ik hecht weinig geloof aan recensies. Lof is giftig.’

 EXit: Uw boek wordt aan de man gebracht als een pop-cd. Waarom?

Delphine Lecompte: ‘Het is een knipoog naar zowel Bob Dylan als naar Andy Warhol. Ik hou van Pop Art en van Blood on the Tracks. Maar als ik naar de cover kijk, denk ik toch vooral: ‘Oei! Veel te glanzend, veel te modern, veel te hip. Dit ben ik niet.’ Delphine is net donker en grimmig en paranoïde. Maar oké, misschien kopen mensen het boek op basis van de cover en schrikken zich dan een hoedje. Dat zou goed zijn.’

EXit: Hoe is deze The best of-bundel tot stand gekomen?

Lecompte: ‘De bloemlezing zelf was een idee van De Bezige Bij, maar de selectie van de gedichten heb ik zonder enige hulp van redacteurs gemaakt. Ik heb wel aan enkele vrienden en een moeder gevraagd welke gedichten zeker niet mochten ontbreken, maar aangezien zij mijn poëzie amper kennen, werd dat een dood spoor. Ik ben tevreden over de selectie, al kan ik mezelf voor de kop slaan dat ik het gedicht ‘Er was een park en daar dribbelde een engel’ ben vergeten op te nemen, en zo zijn er nog wel een paar darlings die ik (verbijsterend genoeg) over het hoofd heb gezien.’

 EXit: U schreef een zeer verhelderende tekst bij wijze van inleiding. Goed idee.

Lecompte: ‘Het voorwoord was mijn idee. We hadden het aan een literatuurwetenschapper kunnen vragen, maar hoe saai was dat niet geweest.

Mijn redactrice vindt mijn voorwoord ‘te lollig’, maar mijn vrienden vinden het net fantastisch en ‘helemaal Lecompte’. Ik hecht meer belang aan het oordeel van mijn vrienden dan aan het oordeel van een uitgeverij. Dit lijkt me juist en normaal.’

EXit: Wanneer waagt u zich aan proza? Sommige van uw gedichten leunen soms dicht aan.

Lecompte: ‘ Ik schrijf soms verhalen. Dat lukt wel, maar het is een andere manier van werken. Je moet meer rekening houden met regels en structuur. Ik houd net van de vrijheid die poëzie me biedt. Er mogen ongeloofwaardige dingen gebeuren, er is ruimte voor anarchie en ontregeling, het einde moet geen oplossing of uitleg of catharsis aan de lezer bieden. Gedichten mogen grillig, inconsequent, afwijkend en onbegrijpelijk zijn. Het schrijven van proza lijkt me erg uitputtend en vreugdeloos, drijfzand.’

EXit: Veel van uw gedichten laten de lezer verward achter. Zoekt u dat op?

Lecompte: ‘ Verwarring mag, alhoewel ik niet opzettelijk duistere of verwrongen gedichten schrijf. Maar ik wil de lezer ook niet betuttelen, dus af en toe ga ik ver en lijken mijn beelden en kronkels welhaast krankzinnig of psychotisch. Ik ben eigenlijk zelden of nooit bezig met eventuele reacties van lezers wanneer ik schrijf. Ik merk dat ik de laatste tijd hele rauwe, gewelddadige, en perverse gedichten schrijf. Als dat dan betekent dat een deel van mijn lezerspubliek afhaakt… Het zij zo. Voor kneuterige, geruststellende, en troostende gedichten moet men niet bij mij zijn. En ik hoop vurig dat mijn gedichten nooit op muren of kussenslopen terechtkomen. Ik zou dat ervaren als een belediging en een nederlaag!’

EXit: Uw grote literaire voorbeeld is de Russische schrijver Daniil Charms, hoewel hier vrij onbekend.

Lecompte: ‘Charms is mijn grote Russische held. Ik houd van zijn onbevangenheid, zijn ondeugendheid, zijn voortvarendheid, zijn moed. Hoe hij alle regels aan zijn laars lapte en de meest groteske fantasieën toeliet in zijn verhalen. Hij was ook heel flamboyant in het dagelijkse leven. Al is dat natuurlijk geen vereiste voor een schrijver… Maar tegenwoordig ben ik ook bezeten van ‘The Dream Songs’ van John Berryman, en van de ‘bekentenispoëzie’ van Anne Sexton.’

EXit: U noemt poëzie ‘de enige vreugde’ in uw leven. Beangstigende gedachte.

Lecompte: ‘Ik vind dat net het tegenovergestelde van beangstigend; het betekent dat ik altijd dat baken heb. Vreselijke dingen kunnen mij nog overkomen, gevangenis of hersentumor, maar ik zal altijd gedichten schrijven en die zullen mij steeds soelaas bieden.’

‘Vele mensen leven in een toxische cocon van scampi’s, dwaze televisieprogramma’s en materialisme. Dan verkies ik toch dit: lezen, schrijven, afzondering, drankzucht, roes, euforie.’

EXit: U verwijt uw publiek. U zegt: In mijn gedichten staat alles, maar iedereen leest dezelfde kleine gortigheid.

Lecompte: ‘Ik vind het soms jammer dat de mensen vooral gefocust zijn op het geweld en de obscene grollen en de semi-autobiografische gegevens in mijn gedichten, terwijl er toch ook veel religie en mystiek en kosmos in zit, als dat niet te esoterisch klinkt. Het zijn geen oppervlakkige hapklare gedichten, er zit meer in dan: verdorven sponzenverkoper molesteert bipolaire dichteres in bunker, een paar dieren, een analfabetische jongenshoer. Het is sowieso geen formule of kunstje.’

EXit: Lezers verwachten komische gedichten tijdens uw optredens. Voelt u zich goed begrepen?

Lecompte: ‘Ik schrijf nu al een hele tijd erg wrange zwartgallige gedichten. Ik merk wel dat als ik op een podium sta, dat ik dan op de lach mik, dan komt mijn behaagzuchtige kant naar boven; ik wil de mensen vermaken. Achteraf voel ik me dan een beetje verachtelijk. Ik heb me weer eens gedragen als een circusdier. Nu probeer ik dapperder te zijn en ook moeilijkere ‘ernstigere’ gedichten voor te dragen.’

EXit: U krijgt steeds meer appreciatie in de literairte wereld. Goed bezig?

Lecompte: ‘De onzekerheid en de vrees voor ontmaskering worden alleen maar groter. Maar dat geldt voor bijna elke kunstenaar. Ik hecht weinig geloof aan recensies. Lof is erg giftig en contraproductief; ik probeer het naast me neer te leggen. Ze begrijpen me toch niet.’ (LUC FOSSAERT)

The best of Delphine Lecompte, uitgeverij De Bezige Bij.

Op 16 februari is de auteur te gast in Saint Amour-Brugge.