Exit Magazine

Foto Stijn Vos

In 2013 was het één van de best verkopende boeken van het jaar: ‘Onder Ogen Zien’ van het Brugse duo Bart Debeer en Steven Slos. Het boek was de neerslag van een jarenlange passie die hen voerde naar de slagvelden van WO I, vanaf de Duitse inval in Luik en Leuven tot de hel van de Westhoek. Vandaag hebben zij er een tweede luik aan toegevoegd met ‘Poppy, In Flandern Fields van John Mc Crae’, een gedicht dat 100 jaar na W0 I van alle tijden blijkt te zijn.

Onder Ogen Zien liep als een trein en daar was een reden voor: in 2013 moesten de herdenkingsfestiviteiten nog starten en de auteurs waren er dus met hun verhaal als de kippen bij. De oplagecijfers namen een hoge vlucht toen de Cera het boek aan haar leden cadeau gaf, waardoor ruim 25.000 exemplaren over de toonbank gingen.

Het nieuwe boek focust minder op het militaire verloop, maar vertelt het achtergrondverhaal van het wereldberoemde gedicht van de Canadese arts John Mc Crae, In Flanders Fields. Mc Crae overleed 100 jaar geleden en, al is het gedicht wereldberoemd, de auteur is dat veel minder. ‘De arts was een boeiende figuur’, zeggen auteurs Bart Debeer en Steven Slos. ‘Hij was een kind van zijn tijd, uniek, zeer getalenteerd, de kleinzoon van een pionier die naar Canada was getrokken, was een veelbelovende wetenschapper en staat symbool voor een weggemaaide generatie.’

 EXit: Vanwaar die fascinatie voor de poppy?

Debeer: ‘De klaproos heeft nog nooit op zoveel wegwijzers, folders, affiches en websites gestaan als vandaag. De bloem staat symbool voor de Eerste Wereldoorlog en is een soort keurmerk geworden. En omdat het vooral Britse troepen waren die rond Ieper streden, zijn het de Britten die de poppy meebrachten en gebruikten als herdenkingssymbool.’

Slos: ‘Het gedicht ontstond wellicht als nasleep van een frontervaring van Mc Crae die een vriend zag sneuvelen. Nadat hij op 2 mei 1915 zijn vriend luitenant Helmer mee had begraven kroop hij de dag erop in de buurt van zijn dug outs aan Essex Farm in de pen en schaafde hij voor de laatste keer het gedicht bij dat in zijn hoofd spookte, In Flanders Fields, het gedicht van de klaproos. Hij kon niet beseffen dat hij daarmee de klaproos als symbool van W0 I wereldwijde bekendheid zou bezorgen. Het gedicht werd opgepikt door het Engelse blad Punch en verwierf nog tijdens de oorlog grote bekendheid.’

Deel 2 van dit boek gaat nader in op oorlogsliteratuur ‘op alle fronten’. Bekende auteurs als Rudyard Kipling (vooral bekend door The Jungle Book), Siegfried Sassoon en Wilfred Owen wijdden een groot deel van hun oeuvre aan deze oorlog. Er blijkt ook ‘Belgische oorlogspoëzie’ te bestaan. De bekendste naam is die van Emile Verhaeren die weliswaar in het Frans publiceerde. Andere auteurs die zich waagden aan het genre oorlogspoëzie waren August Van Cauwelaert en Daan Boens. (LF)

Poppy, Bart Debeer en Steven Slos, uitg. Borgerhoff & Lamberigts