Exit Magazine

Albert Edelman (Foto Friese Landuyt)

Van 7 tot en met 13 mei loopt er in Brugge een nieuw festival: Gold. Het festival vertelt het verhaal van Donaas De Moor en verbindt onroerend erfgoed, kunstschatten en muziek van Brugge uit de vijftiende eeuw.

Tijdens deze eerste editie van het festival staat de Bruggeling Donaas de Moor (+1483) centraal. Een figuur, die onder andere door de muziek van Jacob Obrecht, vandaag nog steeds bekend is. De Moor was een rijke pelshandelaar. Hij investeerde veel in kunst en met zijn kapitaal verbouwde hij onder meer de Sint-Jakobskerk waar zijn persoonlijke kapel nog altijd bestaat. Verder schonk hij veel geld aan de minderbedeelden en liet hij de godshuisjes in de Boeveriestraat bouwen.

De Moor was ook nauw betrokken bij de Brugse politiek tot hij beschuldigd werd van fraude. Hij werd verbannen uit de stad en nam zijn toevlucht tot het West-Vlaamse Middelburg. Hij kwam terecht bij Pieter Bladelin, die samen met zijn vrouw Middelburg heeft gesticht en in Brugge Hof Bladelin liet bouwen. De Moor overleed vrij snel. Vermoedelijk voor een flinke som geld werd zijn ballingschap opgegeven en mocht hij begraven worden in de Sint-Jakobskerk van Brugge.

Polyfonie

‘Het is opmerkelijk hoeveel muziek die in Brugge geschreven is, verspreid werd van Polen tot Italië’, zegt Albert Edelman, artistiek coördinator Oude Muziek bij het Concertgebouw Brugge. ‘De kwaliteit van de kunst was bovendien extreem hoog. Veel rijke mensen zorgden ervoor dat ambachtslieden, boekbinders, schilders en componisten hier hun weg vonden. Nu koopt geld andere dingen, maar toen kocht geld kunst. Europese musea hangen vol met kunst die in Brugge of voor Bruggelingen is gemaakt.’

De visueel herkenbare Vlaamse Primitieven zijn alom bekend, maar het 15^deeeuwse Brugge liet ons nog een ander kunstproduct na: de polyfonie. ‘Gold brengt muziek waarmee Brugge groot geworden is op externe locaties, waarvoor de muziek is bedacht, bijvoorbeeld in een kerk’, aldus Edelman. ‘Daar komt de muziek thuis. Hard inzetten op de architectuur en de kunst die erbij hoort in combinatie met de historische verhalen van één Bruggeling, hebben we nog niet gedaan. Daarom was dit festival een buitenkans. We willen Gold zo om de twee jaar organiseren.’

Een breed aanbod

Een van de hoogtepunten van Gold is Missa De Sancto Donatiano van Jacob Obrecht, meteen een van de topstukken die het Concertgebouw dit seizoen presenteert. De Vlaamse componist schreef deze mis ter nagedachtenis aan Donaas de Moor. ‘Obrecht was zeer beroemd in Brugge dus de vrouw van de Moor, Adriana, zal een flink bedrag betaald moeten hebben om die mis te laten schrijven’, vertelt Edelman. ‘Daarmee heeft ze wel gezorgd dat haar man onsterfelijk is geworden.’ De mis bevat diverse thema’s uit Donaas’ leven. Zo is er een Vlaams lied dat verwijst naar zijn voedselbedeling in de gevangenis. ‘We weten uit de Moors testament dat deze mis is geschreven voor de Sint-Jakobskerk. Ik vind het dan ook heel magisch om dat op die plek te laten horen, en dat op 10 mei, door het wereldberoemde kamerkoor The Tallis Scholars.’

Naast dat topstuk, is Gold uiteraard veel meer. Een hele week kan men op verschillende plaatsen in Brugge, ook de Brugse Musea, ontdekken hoe de polyfonie hier -nog altijd- is ingebed, onder meer met enkele concertwandelingen. Een uitzonderlijke dag wordt zaterdag 12 mei met Take Out Obrecht: een gratis concertwandeling doorheen de hele binnenstad. Frederik Neyrinck, huiscomponist van het Concertgebouw, heeft een participatief project gemaakt van diezelfde mis. Hij knipte het stuk in zeventien secties en elk deel zal op acht locaties doorheen de stad gespeeld worden. Onder andere in de Sint-Jakobskerk, de orgelzaal op het Muntplein, Hof Bladelin en op de Vismarkt. “Een paar solisten van Brugge doen hieraan mee, musici van het conservatorium, de harmonie van Oedelem en Oostende, een aantal koren’, somt Edelman op. ‘Ook Wim Bertelmans speelt vanop de beiaard. Op de Burg is er ten slotte een groot slotmoment. Het is ambitieus, maar ook heel tof. Als je heel hard je best doet, kun je alle stukjes eens horen, maar de meesten zullen toch moeten kiezen.’ (LF/FL)

Gold, stemmen uit de Brugse Renaissance, 7-13 mei. Info concertgebouw.be/gold